Tur operatörü olarak, farklı bir ülkeye uçuş hizmeti satın alarak veya charter yoluyla blok veya tüm uçuşu kiralayarak paket turlar planlayacaksınız. Otel segmentine göre, kalış süresine göre pek çok alternatif yaratmanız gerekecek. Ayrıca, destinasyon ülkede de misafirinizin havaalanı-otel arası ulaşımı, günübirlik tur talepleri, alışveriş, özel diğer hizmetler vb. ihtiyaçlar olacak. Tur operatörü olarak yönetim konunuzun büyük bölümünün uçak hizmeti ile otel, transfer vb. diğer hizmetlerin birleştirilmesi olduğu aşikar ancak elinizde an itibariyle sadece uçuş ile ilgili ürün var, bu uçak koltuklarını da paket tur yapmadan zaten satmanız söz konusu değil.
Tur operatörü operasyonunun önemli kısmı uçak sözleşmeleri ve handling sözleşmesi üzerinden ilerler.
Tur operatörü, uçuş ve diğer hizmetleri birleştirerek paket haline getirmek faaliyeti ile ana faaliyetini gerçekleştirmiş olur. Elbette ürünlerin paket tur harici olarak, ayrı ayrı sunulması durumları da mümkün olacaktır ancak ilk yazıda temel bilgiler verilirken de bahsedildiği üzere ‘Tur operatörü – Incoming acente’ ilişkisi üzerinden Handling sözleşmelerinin ve tur operatörü açısından yönetime etkilerini ve operasyonun içeriğini, doğru şekilde aktarmaya çalışacağım.
HANDLE
İdare etmek, üstesinden gelmek, başa çıkmak, halletmek vb. anlamları olan ‘Handle’ fiili, sonrasında handling durumuna dönüşmüş. Aslına bakarsanız turizm başlı başına bir handle konusudur. Incoming acenteler, destinasyonda misafirin havaalanında karşılanması, geç gelen uçaklar, havaalanı otel arasındaki misafir taşınması işlemi, günübirlik turların sunumu, mağazacılık hizmeti için misafir memnuniyeti, otellerin süreçleri ile ilgilenilmesi vb. pek çok başa çıkma konusu ile ilgilenmektedir, başa çıkmaktadır ve üstesinden gelmektedir. Handling, turizmciler için tek kelime ile ifade edilebilecek bir tanım değildir. Pek çok sorunun cevabı ve aynı zamanda sorunun ta kendisidir.
Basit bir handling işlem bütünü, tur operatörünün kaynak ülkeden, charter veya tarifeli uçak konusu ayrı bir sözleşme çeşidi olarak düşünülerek, handling içeriğindeki ürünleri gruplayarak ve bu ürünlerin tümüyle paket tur oluşturarak, destinasyona gönderdiği misafirinin seyahati boyunca alacağı veya alması muhtemel hizmetlerdir. Bazı durumlarda uçuş hizmeti de handling olarak düşünülebilir. (Uçaklı transferler, uçuş hizmetinin incoming acente üzerinden alınması vb.)
Handling hizmeti verecek destinasyondaki incoming acentenin tur operatörüne karşı, tur operatörünün ise destinasyondaki handling hizmeti veren acenteye karşı ticari faaliyetini ve karşılıklı yükümlülüklerini belirten sözleşmelerdir.
HANDLING SÖZLEŞMESİ HANGİ İÇERİKTEDİR
İlk bakışta, Handling sözleşmesinde sadece otel, transfer, günübirlik turlar, alışveriş gibi turizm ürünlerinin ve fiyatlarının, komisyon oranlarının bulunacağını düşünebiliriz. Daha detaylı bir anlatımla, handling sözleşmesi, kişi başına bir handling ücreti başta olmak üzere, temel ürünlerin fiyatlarını, operatörün bilgi ve hizmetine şekilde içermektedir.
Konuyu bu noktada tur operatörüne yansıtalım; Incoming acente, fiyat ve oranlarını belirleyip tur operatörüne vereceği hizmetler karşılığında tutar talep edecekse, tur operatörü de bir satınalma tarafı olarak ürünün kalitesi ve işleyiş detayları ile ilgili beklenti içerisinde olacaktır. Tur operatörü yönetiminde, destinasyondan gelecek fiyat elbette çok önemli bir tercih unsuru ve pazarlık konusudur, ancak bir handling sözleşmesi içeriğindeki yüzlerce ihtimal, gerçekleşme veya gerçekleşmeme durumuna göre detaylandırılarak anlaşma sağlanmalıdır.
Bu yüzlerce ihtimal içerisinden tur operatörünün ticareti açısından sıralayabileceğimiz temel bazı beklentileri şu şekildedir;
- Otel ürünü ile ilgili yeterli çeşitliliğin sağlanması
- Otel ürününün kalitesinin, tur operatörünün hizmet şartlarını sağlaması
- Otel ürünü fiyatlarının ve fiyatlara ait dönemlerin uygunluğu
- Otel şikayet süreci ve prosedürlerinin, tur operatörü misafirini koruyacak nitelikte olabilmesi
- Otelde rehber bulundurabilme ve bu rehberin tur operatörü adına çalışması durumundaki edinilebilecek olumlu şartlar
- Garanti veya kontenjan olarak çalışılacak konaklama ürünlerine dair bölge bazlı yeterli çeşitlilik
- Havaalanı – otel ulaşımı, transfer işlemlerinin kaynak pazar durumuna göre çeşitlendirilebilmesi
- Ulaşım konusundaki sigorta , güvenlik vb. prosedürlerin, tur operatörünün belirlenmiş standartları kapsamında olması
- Misafirin, havaalanına ulaşımı sonrasında, mümkün olan en kısa mesafe ve süre ile oteline ulaşabilmesinin, geri dönüşünde ise aynı şekilde otelinden havaalanına ulaşımının mümkün olan en kısa süre ve mesafede gerçekleştirilmesi
- Tur operatörü adına çalışacak olan rehberlerin, çalışma şartlarının operatör standartlarında olması beklentisi
- Günübirlik turlara dair fiyatların ve varsa gelir paylaşımı modellerinin tur operatörünün lehine olacak şekilde görüşülmesi
- Aynı şekilde alışveriş faaliyeti ile ilgili gelir paylaşımı modellerinin tur operatörü lehine görüşülmesi
- Vize, sigorta gibi destinasyonda verilebilecek hizmetler ile ilgili uygulamaların , misafiri yormayacak ve en kapsamlı olabilecek şekilde verilmesi olarak sıralanabilir
Elbette bu sıraladığım maddeler, en temel konuları içermekte ve fiyattan bağımsız olarak da tur operatörünün handling sözleşmesi yoluyla, aslında tur operatörünü nasıl yöneteceğini belirleyeceği bir aşama olarak düşünülmelidir.
Diğer sıralayamadığımız yüzlerce madde içerisinde, destinasyonda misafir şikayetinin çözümlenememesi durumundaki acente yükümlülükleri, satış durdurma (stop sale) sonrasında rezervasyon kabul süreleri, tur operatörü adına destinasyonda çalışan rehberlerin konaklama şartları, misafirin havaalanında karşılanması esnasındaki geç kalma durumlarında (ve bunun kaynak ülkede şikayete dönüşmesi sonucu) tur operatörünün uygulayabileceği cezai şartlar, misafirin destinasyondaki konaklama değişikliği talebi, incoming acente tarafından tur operatörünün hizmetine sunulan taşıma araçlarının belgelerine dair tur operatörünün periyodik veya zamansız denetim yetkisi gibi konular sayılabilir.
Handling sözleşmesi, çok detay içeren ve tur operatörünün ticari faaliyetini en üst seviyede ilgilendiren bir konudur.
Handling sözleşmesinin oluşturulması sonrasında ise tur operatörü, uçak hizmeti ile birleştirme yaparak turizm paket ürünü oluşturabilme aşamasına gelir.
Bir sonraki yazımın konusu tur operatörünün bu ürünleri birleştirme süreçleri, öncesi ve sonrası hakkında olacaktır.
