Cushman Wakefield, bu yıl turizmin gösterdiği tabloyu analiz etti.
Türkiye’ye gelen turist sayısında 2017 yılında yıllık bazda ve her bölgede önemli artışlar olduğunu belirten Cushman Wakefield Yönetici Ortağı Togrul Gönden, “Ziyaretçi sayısı yüzde 26,4 artarak 21,9 milyona ulaştı. Yalnız Ağustos ayının yüzde 46,35’lik artışı son derece etkili oldu. 4,6 milyon ziyaretçi ile sadece Ağustos ayı, ilk 8 aylık verilerden yüzde 21’lik pay alıyor. Bu rakamlara baktığımızda ilk 7 ayın artışının ise görece daha sınırlı olduğu ortaya çıkıyor” dedi.
Antalya başı çekiyor, İstanbul geride
Turist sayısındaki artışın başını Antalya’nın çektiğini söyleyen Gönden, “İlk 8 ayda turist sayısı yüzde 70 artarak 6,6 milyona ulaştı. 2016 yılında bu rakam 4 milyonun altına düşmüştü. Türkiye genelindeki 4,6 milyonluk artışın yarısından fazlasını Antalya pazarı oluşturdu” dedi. İstanbul’a bakıldığında ise turist sayısındaki artışın Türkiye genelindeki artışın altında kaldığını kaydeden Gönden, “Yine de yüzde 10,8’lik bir artışla 6,9 milyona ulaşarak İstanbul da önemli yol katetti. Yine aylar arası benzer trendler göze çarpıyor ve Ağustos önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirilebilir” diye konuştu.
Rus turist, turizmcinin yüzünü güldürdü
Rus turistlerin bu toparlanmada çok büyük katkısı olduğunu kaydeden Gönden, değerlendirmesine şöyle devam etti: “Rusya 2016’da ziyaretçi sayısını 10’a katlayarak 3,3 milyona ulaştı ve yine Türkiye yabancı ziyaretçi listesinin liderliğini geri kazandı. Almanya önemli kayıp vermeye devam etse de (yüzde -7,9) 2,5 milyon ile daha uzun zaman ikinciliğini sürdürecek gibi gözüküyor. Neredeyse bütün Batı ve Kuzey Avrupa ülkelerinde önemli kayıplar yaşandı. Rusya dışında Gürcistan, İran, Ukrayna, Irak, Azerbaycan ve Suudi Arabistan gibi ülkelerden ziyaretçi sayıları artmaya devam ediyor. Yalnız Ruslar ve Almanlar yabancı ziyaretçilerin yüzde27’sini oluşturuyor ve bu iki ülkenin turizm sektörümüz için önemini gösteriyor. Buna rağmen Alman pazarının en yüksek seviyesinden yüzde 45 kayıp verdiğinin altı çizilmeli.”
2016’nın kayıpları henüz telafi edilmiş görünmüyor
Gelirdeki gelişmelere bakıldığında ziyaretçi sayılarıyla orantılı artmadığını hatırlatan Gönden, 2017 yılının ilk 6 ayında önemli oranda artan turist sayısı karşısında yabancı turistlerden elde edilen gelirin sadece yüzde 1,4 oranında büyürken yerli turistlerden elde edilen gelirin yüzde 14,9 oranında düşüş gösterdiğini kaydetti. Ziyaretçi sayısı artarken toplam gelirin yüzde 2,8 oranında düşmesinin 2016 yılının dinamiklerinin devam ettiğini gösterdiğini belirten Gönden, “En önemli turist pazarı olan Ruslarda kişi başı harcamaları 2015 yılı ile karşılaştırıldığında yüzde14 düşerek 532,7 dolar oldu. Yine 2015 yılına göre Rus turist sayısı yüzde 13 artmasına rağmen toplam gelir yüzde 3 düşüyor” dedi.
Düşük otel fiyatları yerli turistlere yaradı
Verilere göre yerli turist sayısı 2016 yılında yüzde 10,8 oranında düştükten sonra 2017 yılında tekrar yüzde 8,6 oranında artarak yaklaşık 4,2 milyona ulaşmış. 2015 yılı ile karşılaştırıldığında otel fiyatlarının hala görece düşük olması birçok yerli turisti çekmiş görünüyor.
TÜİK verileriyle bu gelişmeyi değerlendiren Gönden, “Yerli turistlerin eğitim seviyesi konusunda enteresan bir ayrıntı göze çarpıyor. 2016 yılında lise sonrası eğitim almış yerli turist sayısı yüzde 6 oranında artmışken en fazla lise eğitimi almış kısım yüzde 23 oranında düşmüş. 2017 yılında tam tersi bir gelişme söz konusu. En az yüksek lisans eğitimi almış yerli turist sayısı yüzde 10 oranında düşmüşken en fazla 8 yıllık eğitim almış yerli turist sayısı yüzde 35 artmış. Bu gelişme belirli bir kesimin yurtdışını, özellikle Yunanistan’ı ve özellikle bayram tatillerinde, tercih etmeye başladığını işaret ediyor. 2017 yılında bunu çok net bir şekilde gördük” değerlendirmesinde bulundu.
Teşvikler yerinde ama kritik nokta siyasi barışın sürmesi
Devletin turizm sektörüne yönelik acil eylem planı oluşturarak sektör oyuncularına son 2 yılda önemli destek sağladığını kaydeden Gönden, “Bunlar arasında en önemlileri, yılsonuna kadar A sınıfı seyahat acentalarına uçuş başına 6.000 dolarlık destek, A sınıfı seyahat acentalarına kredi garanti fonu teminatı ile kredi kullanma imkanı, deniz turizmi tesislerinin Ekonomi Bakanlığı’nın teşviklerinden faydalandırılması, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli konaklama ve deniz turizmi tesislerinin ihracatçı sayılması ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli konaklama tesislerinden alınan kira bedellerinin 2016 yılı ödemelerinin ertelenmesi ve 3 taksite bölünmesi yer alıyor” dedi.
Devlet destekleri ve teşviklerin sürdürülmesi gereğine değinen Gönden, önümüzdeki dönemde fiyatların hala düşük seviyede seyretmesinin sektörde tedirginlik yaratabileceğine işaret etti. Terör saldırıların sert bir şekilde azalmasının şimdiden olumlu etkilerini gösterdiğini belirten Gönden, “Bu durum devam ederse Avrupalı turist de daha ucuz ama bir o kadar da kaliteli tatil sunabilen bir diğer ülkenin bu coğrafyada olmadığını anlayacaktır. TUI ve Thomas Cook gibi dev seyahat acentaları da gerçeğin farkında olup Türkiye’yi tekrar programlarına alabilir. Ana çözüm, makro düzeyde politikalar geliştirerek siyasi barış ortamının tesis edilmesi ve sürdürülmesinde yatıyor” değerlendirmesini yaptı.
