Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB)’un 21 Mart’ta Limak Lara Otel’de gerçekleştirilen yemekli toplantısında; dünya, Türkiye ve Antalya’ya ait turizm verileri üzerinden önemli değerlendirmeler yapıldı.
Antalya Valisi Ersin Yazıcı, Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürü Candemir Zoroğlu, TÜROFED Başkanı Sururi Çorabatır ve ATSO Başkanı Ali Bahar ve AKTOB üyelerinin katılımıyla yapılan toplantıda; Başkan Kaan Kaşif Kavaloğlu turizm sektörüne dair önemli veriler içeren bir sunum yaptı.
Dünya, Türkiye ve Antalya özelinde yaptığı sunumunda Kaan Kaşifoğlu şunları anlattı:
“2019 yılında turizm performansı olarak “PİK” bir yıl geçiren Türkiye ve Antalya’da sonraki iki yıl küresel yaşanan pandemi krizi ile turizm hareketleri tüm dünyada tarihin en düşük seviyelerini gördü. Jeopolitik konumu nedeni ile pek çok krizi derinden yaşayan bir ülke –destinasyon olarak, hızla pozisyon alan ülkemiz, bu krizde de hızla alınması gereken önlemlerini alarak, kamu ve özel sektör iş birliğinin en güçlü modellerini yarattı.
Almanya ve İngiltere’den talep yükseliyor
İki önemli kaynak pazarımızda devam eden çatışma sonucu bu pazarlarda kayıp yaşanmasına rağmen 2022 yılını beklentileri karşılayan bir yıl olarak geçirildi. ITB Berlin Turizm Fuarı’nda yaptığımız temaslarda aldığımız sonuçlar; 2023 yılında da özellikle Almanya ve İngiltere’den talep yükselişinin devam edeceği yönünde oldu.
Seyahat Risk Haritası 2023’e göre Türkiye ‘düşük’ tıbbi riske sahip
Türkiye, 2021 ve 2022 yılında en hızlı toparlanan ülkeler arasında gösterildi. 2022 yılında turizm gelirini açık ara farkla dünyanın 2021 yılına göre en fazla büyüten turizm destinasyonu oldu. Bu başarıda; Türkiye ve özellikle Antalya Bölgesi’nin turizm sektörü, yatırımcılar, profesyoneller ve tüm çalışanların pandemi ardından gösterdiği üstün performansın etkisi büyüktür. Seyahat Risk Haritası 2023, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa’nın çoğunun yanı sıra Türkiye, İsrail, Japonya, Singapur ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi yerlerin “düşük” tıbbi risklere sahip olduğunu gösteriyor.
Ukrayna dışında tüm pazarlardan talep artışı bekleniyor
2023 yılında beklentimiz; mevcut sorunlar dışında beklenmeyen bir kriz ortamı olmadığı takdirde Türkiye ve Antalya destinasyon talebinin Ukrayna dışında hemen hemen tüm pazarlardan artış olması yönündedir. Küresel turizm hareketlerinde de dünya turizmini endişelendiren faktörler, maliyet artışı, tüketiciler üzerindeki enflasyon baskısı, jeopolitik gerilmeler olarak görülüyor. Türk turizmi için de aynı endişelerin yaşandığı söylenebilir.
2022’de dünya turizmi beklenenden güçlü toparlandı
Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü(UNWTO) Verilerine göre, Dünya geneli Turizm hareketlerinde, 2022 yılında beklenenden daha güçlü bir toparlanma gerçekleşti.
UNWTO’nun yeni verilerine göre, 2022’de 900 milyondan fazla turist uluslararası seyahat etti – 2021’de kaydedilen sayının iki katı, ancak yine de pandemi öncesi seviyelerin %63’ü. Uluslararası seyahatler Dünya genelinde pandemi öncesi sayıların %83’üne yükselirken, Orta Doğu en güçlü nispi artışı yaşadı. Avrupa, 2022’de 585 milyon gelişi karşılayarak pandemi öncesi seviyelerin yaklaşık%80’ine ulaştı.
Türkiye 2019’a kıyasla en yüksek artışı gösteren ülke
2022 yılı Ocak- Aralık en iyi performans gösteren destinasyonlar arasında yer alan Türkiye 2019 yılına göre turizm hareketlerinde %-3 kayıp yaşadı. Bu durum Rusya ve Ukrayna gibi en önemli iki kaynak pazarında yaşanan kayıplar ve turizm hacminin büyüklüğü düşünüldüğünde rakip destinasyonlara göre oldukça iyi bir sonuç elde ettiği söylenebilir.
Türkiye turizm gelirinde 2022 yılında, 2019 yılına göre en yüksek artış gösteren ülke oldu.
2022 yılında İspanya, Fransa, Yunanistan, İtalya, Dubai uluslararası gelişlerde ilk 20 ülke içerisinde yer almadı. Turizm gelirinde ise Türkiye % 40, Fransa % 1, Yunanistan %-3, İspanya %-4, İtalya % -5 oldu.
2023 yılından beklentiler pozitif yönde
UNWTO tarafından ocak ayında yapılan bir panelde Dünya genelinde turizm uzmanlarının katıldığı bir ankette 2023 yılına yönelik beklentiler soruldu. Sonuçlara göre, Dünya genelinde 2022 yılı ile kıyaslandığında, 2023 yılında turizm hareketlerinde beklentiler pozitif yönde. Anket sonuçlarına göre, 2023 yılı 2022 yılına göre % 53 daha iyi, % 19 Çok Daha iyi, % 20 eşit, % 8 ise negatif yönde beklenti beyan etmiştir.
UNWTO’nun 2023 ileriye dönük senaryolarına göre, dünya genelinde ülkelerdeki ekonomik gerilim ve Rusya, Ukrayna arasındaki savaş sürecinin durumuna bağlı olarak, uluslararası turist gelişleri bu yıl pandemi öncesi seviyelerin %80 ila %95’ine ulaşabilir. Turizm kaynak pazarlarındaki enflasyon baskısı, 2023’te seyahat taleplerinin daha temkinli bir tutum benimsemesine, daha az harcama, daha kısa yolculuklar ve evlerine daha yakın seyahatlere dönüşebilir.
Toparlanmayı etkileyen ana faktör ekonomik ortam olacak
UNWTO tarafından gerçekleştirilen ankete göre Uzmanlar 2023 yılında toparlanmayı etkileyen ana faktörlerin; büyük oranda zorlu ekonomik ortam, yüksek enflasyon, faiz oranları, petrol fiyatlarında ani artış ve gıda fiyatlarındaki artışın olacağı öngörülüyor.
Dünyanın en büyük destinasyon bölgesi olan Avrupa, 2022’de yaklaşık 585 milyon varış kaydetti. Pandemi öncesi seviyelerin %80’i (2019’a göre – %21). Orta Doğu en güçlü nispi artışı yaşadı. 2022’de bölgelere göre %83’e çıkan varışlarla pandemi öncesi sayıların (2019’a kıyasla -%17). Dünya Genelinde Turizm Hareketleri Turizm kaynak pazarlarında, uluslararası harcamalarda Fransa (2019’a göre -%4), Almanya (%-8), İtalya (Ekim 2022’ye kadar -%10) ve Amerika Birleşik Devletleri (Kasım ayına kadar – %15), Artış gösteren kaynak pazarlar ise 2022’deki harcamaları Katar (%+29), Hindistan (%+10) dahildir Haziran’a kadar) ve Suudi Arabistan (+%7’den Haziran’a kadar) Eylül).
2022 yılında ülkemize gelen ziyaretçilerin sayısı %71,07 artışla 51 387 513 oldu. 2022 yılı Ocak-Aralık döneminde gelen yabancı sayısı da %80,33 artışla 44 564 395 ve yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerin sayısı %28,09 artışla 6 823 118 oldu. 2022 yılında turizm geliri % 53,4 artarak 46, 2 milyar Dolara yükseldi. Gelirin 34 milyar 477 milyon 12 bin Doları kişisel ve 11 milyar 807 milyon 895 bin Doları da paket tur harcamalarından oluştu.
Gelen ziyaretçilerin gecelik ortalama harcaması yıllık olarak 89 Dolara çıktı. Yurtdışında ikamet eden vatandaşların gecelik ortalama harcaması da 60 Dolar oldu. Kişi başı turizm geliri ise 1000 Doları seviyesinin üzerinde yıllık ortalama 1017 dolar olarak gerçekleşti.
Sektörün istihdama katkısı 3 milyonun üzerinde
Türkiye’de İşletme Belgeli otellerde bulunan otel yatağı sayısı, 2022 yılında 1,80 milyona ulaştı. Yatırım aşamasında olan oteller de eklendiğinde toplam yatak sayısı 2 milyon oldu. 400 bin kadar otel yatağı da yeniden sınıflama kapsamında. Sektörümüzün istihdama olan katkısı tarihin en üst seviyesine çıkarak yıllık ortalama 3.356.000 seviyesine ulaştı.
En çok ziyaretçi aldığımız ülkeler: Almanya, Rusya, İngiltere, Bulgaristan ve İran
2022 yılında ise en çok turist 5 milyon 679 binle ile Almanya’dan geldi. 2022 yılında 4 milyon 302 bin turist ile en çok turistin geldiği Rusya ise geçtiğimiz yıl 5 milyon 232 bin turist ile ikinci sıraya geriledi. Üçüncü sırada 3 milyon 370 bin turistin geldiği İngiltere, dördüncü sırada 2 milyon 882 bin turistin geldiği Bulgaristan ve beşinci sırada 2 milyon 335 bin turistin geldiği İran yer aldı. 2021’e göre Almanya’dan gelen turist sayısında yüzde 84,08, Rusya’dan gelen turist sayısında yüzde 78,82, İngiltere’den gelen turist sayısında yüzde 758,25, Bulgaristan’dan gelen turist sayısında 105,48 ve İran’dan gelen turist sayısında yüzde 102,16 oranında artış kaydedildi.
2022 yılı aralık ayında Türkiye’de işletme belgeli otellerde doluluk oranı % 35 oldu. Doluluklar 2021’de % 34 ve 2019’da % 38 idi. Otel dolulukları 2022 yılının ilk çeyreğinde % 32, ikinci çeyreğinde % 50, üçüncü çeyreğinde % 77 ve dördüncü çeyreğinde % 45 oldu. Doluluklar 5 yıldızlı otellerde, yılın ilk çeyreğinde % 31, ikinci çeyreğinde % 56, üçüncü çeyreğinde % 88 ve dördüncü çeyreğinde % 49 oldu. Diğer yandan 4 yıldızlı otellerde, yılın ilk çeyreğinde % 37, ikinci çeyreğinde % 51, üçüncü çeyreğinde % 77 ve dördüncü çeyreğinde % 50 oldu.
Antalya geçen yıl 2019’a yakın sayıda turisti ağırladı
Kültür ve Turizm Bakanlığı İl Müdürlüğü verilerine göre, Antalya’ya, 2022’de hava yoluyla 13 milyon 432 bin 593 yabancı turist geldi. 2021’de yaklaşık 9 milyon turist ağırlayan kentte, 2022’de yüzde 49’luk bir artış gerçekleşti. Turizmde rekor yılı olarak kabul edilen 2019’da yaklaşık 15,5 milyon turist ağırlayan Antalya, geçen yıl 2019’un rakamına yakın turistin tatil rotasında yer aldı.
Antalya’da Ruslar birinci sırada
Antalya’ya en fazla turist gönderen ülkeler sıralamasında ise yüzde 23,6’lık oranla Rusya ilk sırada yer aldı. Rusya’dan 3 milyon 33 bin turist ağırlayan kent, ilk 5 sırada bulunan Almanya’dan 2 milyon 826 bin, İngiltere’den 1 milyon 147 bin, Polonya’dan 765 bin ve Hollanda’dan da 443 bin turisti konuk etti. İlk onda ise sırasıyla Kazakistan, Romanya, İsrail, Çekya ve Danimarka yer aldı. Ayrıca geçen yıl İngiltere, Almanya, Fransa, Hollanda, Belarus’tan gelen turist sayısında önemli ölçüde artış gözlendi. Turist rakamlarının yanı sıra gelirde de artış oldu. Geçen yıl, kişi başı gecelik kazanç da 80 dolardan 98 dolara çıktı.”
