Her an her şey ne kadar hızlı değişebiliyor. Ne takip edebilmek, ne doğru dürüst bir öngörüde bulunmak mümkün. Anlık, günlük radikal değişiklikler turizm dünyasında da artık kaçınılmaz hale geldi.
RUSYA’NIN PLANI NE?
Kısaca şu Rusya konusuna turizm açısından değinmek istiyorum. Bu, bence bu sezonun en büyük hayal kırıklığı oldu, zira beklentiler pek başka alternatifi olmayan Rusların bu yıl artarak ülkemize geleceği yönündeydi. Ama maalesef şu anda topla, kaleci ters köşelerdeyiz….
Mesela bugün 2 Haziran ve normalde Rusya’dan en az 20-30 uçuşun Antalya semalarında görünmesi gerekirken, tek bir charter uçuşu gerçekleşmiyor. Dün gece apar topar yapılan bir açıklama ile uçuş yasağını Türkiye’deki sağlık koşullarını öne sürerek 21 Hazirana kadar uzattıklarını söylediler. Bu bence bir açıklama değil, aslında açıklamama…
Konunun sadece korona olmadığını aslında çoğumuz hissediyoruz. Bu çok bariz de ortada… Rusya, 15 Nisanda sağlık nedenlerinden dolayı Türkiye’ye ile uçuşları durdurduğunda vaka sayımız 61.400 idi. Yasakların kalkıp uçuşların başlaması gerekirken uçuşları tekrar ertelediklerini beyan ettikleri 1 Haziranda ise vaka sayımız 7.112 ye düşmüştü. Eeee hani sağlıktı? Dahası Antalya’ya Rusya’dan 39 uçuş ile 9000 Rus misafirin geldiği 3 Nisanda vaka sayımız 45.000 civarında idi. Hatta şöyle özetleyeyim, Şubat , Mart boyunca her gün Rusya’dan uçuşların gerçekleştiği dönemde vaka sayıları bugünkünden daha az değildi.
Bu durumda iki seçenek var; ya sayılarımıza inanmıyorlar, ya konu siyasi….
Ne olursa olsun, bence Rusya kendi insanlarını da cezalandırıyor. Rus tatilci, Soçi, Anapa, Kırım, Dubai arasında sıkıştı kaldı. Zira halihazırda Mısır’ın tatil bölgelerine hiç bir charter uçuşu gerçekleşmedi. Mısır’da tatil yapmak isteyen Rus turistler çözümü Kahire üzerinden 5 saat otobüs yolculuğu yaparak Hurghada ya da Sharm El Sheikh’a gitmekte buluyor. Yunanistan ile yapılan kısıtlı kapasiteli anlaşma da Rus turistin derdine çare değil. Diğer ülkeler zaten Ruslara kapalı.
ANTALYA’NIN İLK 5 AYI
Gelin 1,5 aydır Rusya’dan tek bir charter uçuşu gerçekleşmeyen Antalya’nın ilk beş aylık karnesine bir bakalım. Ancak olağanüstü bir sezonu, olağan bakış açısı ile kıyaslamak ve değerlendirme yapmak bizi yanlışlara götürebilir. Elma ile armutu değerlendirmekten kaçınmalıyız. Geçen senenin turizm açısından çok iyi geçen ilk 70 gününden sonra, sınırların kapatıldığı, uçakların parka çekildiği, insanların evlerine hapsolduğu 3,5 aylık bir ölüm sessizliğine bürünmüştü turizm. Bu yüzden geçen sene ile bu seneyi birebir karşılaştırmak hatalı sonuçlar doğurur. Mesela geçen sene bugünlerde Antalya’ya çeşitli yollarla günde ortalama ancak 20 turist gelebiliyordu. Bu sene bu sayı 15.000-20.000 civarında. Geçen senenin bu dönemi bu senenin normalleşme süreci olarak yaşanıyor. Havalar ısındı, sınırlar açıldı, uçuşlar başladı ve turizm normalleşmeye doğru hızla yol alıyor.
Bu yılın ilk 5 aylık döneminde Antalya’ya 747.000 bin turist geldi. Ukrayna’nın başı çektiği, 15 Nisandan beri Rusların gelmediği, Avrupa ülkelerinden ise sınırlı olarak uçuşların gerçekleştiği bu dönemde bu sayı geçen seneden yüksek olmakla birlikte, elma-armut hatasını yapmamak gerektiğini tekrar etmek istiyorum. Mesela geçen sene mayıs ayında Antalya’ya sadece 624 turist gelmişti. Zira uçuşlar neredeyse tamamen kapalı idi. Oysa bu yıl charter uçuşları bazı ülkelerden yılbaşından beri kesintisiz devam etti.
2021 yılını değerlendirirken, kıyaslamayı tarihimizin en iyi yılı olan 2019 ile de yapılması yanlış olur. Bana göre en doğru kıyaslama Tur operatörlerinin bütün verileri alarak ve korona gerçeğini de hesaplayarak yaptıkları beklenti üzerinden yapılmalı. Buna göre yılın başında yapılan yorumlar şu şekilde idi:
-2021 yılı 2020 yılından biraz daha iyi olur.
-2021 yılı en kötü şartlarda 2019 yılının %50 sini yakalar. (yani yıl sonunu 7-8 milyon turist ile kapatır)
Eğer Rusya krizi kısa sürede çözülürse ve Avrupa’daki esneme artarsa bunun gerçekleşmesi mümkün gibi. Önümüzdeki 150 günde bu sayılara ulaşmak mümkün. Günlük 40-50.000 geliş Antalya için ulaşılmaz bir rakam değil.
Ben ilk beş aylık performansın beklentinin altında kaldığını, ama bunun önümüzdeki aylarda kapatılabileceğini düşünüyorum…
Turizmin direksiyonu artık tamamen dünya liderlerinde… Gidişatı onlar belirleyecek…
Önümüzde bizi bekleyen hareketli, türbülansı bol bir 4 ay var, yarış şimdi başlıyor….
