Belçikalı turist çift, ülkelerine dönüşte Antalya Havalimanı’nda çantalarında bulunan ve “Akvaryuma koymak için topladık” dedikleri taş parçaları nedeniyle gözaltına alındı. Adli kontrolle serbest bırakılan Belçikalı çifte yurtdışı yasağı getirildi. Olay, Belçika medyasında mağduriyet gibi yansıtıldı ve Türkiye aleyhine bir kampanyaya dönüştü. Oysa ki Antalya Müzesi uzmanları taşların Roma Dönemi’nden kalma olduğunu tespit etti. O taşlar müzede korumaya alındı…
Tatil için Antalya’nın Manavgat ilçesine gelen Belçikalı Kim ve Warre Mergits çifti, bölgede farklı noktalarda bulduklarını iddia ettikleri 3 adet taşı alarak otellerine döndü. Taşları valizine koyan Warre Mergist, eşiyle birlikte 16 Eylül’de Antalya Havalimanı’na doğru yola çıktı. Warre Mergits, saat 19.55 sularında Antalya Havalimanı 2. dış hatlar terminali 14 numaralı x-ray cihazına valizini koydu.
KIYAFETLERE SARMIŞLAR
X-ray cihazı görevlisi polis, kıyafetlerin arasına sarılmış 3 parça yabancı cismi tespit etti. Detaylı incelemeden sonra Mergits çiftinden valizin açılması istendi. Valiz açıldığında görevliler önce poşete sonra kıyafetlere sarılan 3 adet mermer parçanın olduğunu gördü. Çift oradaki polislere “Biz bunları deniz kıyısında ve çevrede gezerken bulduk. Hatıra için aldık ve evimizdeki akvaryumumuza koyacağız” dedi. Mergits’ler tarihi eser kaçakçılığı şüphesiyle gözaltına alınırken, mermer parçaları Antalya Cumhuriyet Savcılığı talimatıyla uzmanlarca incelenmesi için Antalya Müze Müdürlüğü’ne gönderildi.
ROMA DÖNEMİ’NE AİT
Müze Nöbetçi Amirliği’nde yapılan incelemede 1 adet bezemeli mermer parçası ile 2 mermer parçasının Roma Dönemi’ne ait olduğu ve 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında bulunduğu tespit edildi. Hazırlanan rapora göre Belçikalı turistlerin valizinde yakalanan taşlardan biri mimari süsleme parçası, diğerleri ise zemin taşı. Bu tespitin hemen ardından mahkemeye çıkarılan iki turist, her gün imza vermek şartıyla serbest bırakıldı. Belçikalı çifte yurtdışına çıkma yasağı da getirildi. Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı da eldeki deliller üzerinden iddianame hazırlanması için harekete geçti.
TAŞLAR ŞİMDİ MÜZEDE
Hürriyet’e konuşan Antalya İl Kültür Müdürü Dr. Candemir Zoroğlu, “Yurtdışına çıkartılmaya çalışılan 2 adet stilize rozet bulunan parçanın mimari süsleme parçası olduğu, iki adet mermerin ise zemin kaplama parçası olduğu tespit edilmiştir. Bu parçaların yurtdışına çıkarılmalarının yasak olduğuna dair rapor da hazırlandı. Biz söz konu taşları Antalya Müzesi’nde koruma altına aldık. Bundan sonraki süreci adli makamlar yürütecek” dedi.
GÖZYAŞLARI İÇİNDE MAĞDURU OYNUYORLAR
‘ Halen Antalya’da olan ve kiraladıkları evde kalan çift, Belçika’daki medya kuruluşlarına olayı bir mağduriyet olarak yansıttı. Gözyaşları içinde haksızlığa uğradıklarını iddia eden çift için medyada ve sosyal medyada Türkiye aleyhtarı yayınlar ve paylaşımlar yapılmaya başlandı. Kim Mergits, Belçika basınına zaman zaman ağlayarak verdiği röportajda olayı şöyle anlattı: “Taşlardan biri elim büyüklüğündeydi, kum rengindeydi ve üzerine iki çiçek oyulmuştu. Taşı çöplerle dolu bir ara sokakta bulduk. Diğer iki taşı ise sahilde bulduk. Burası bu taşlarla dolu.”
KARALAMA KAMPANYASI
Belçika basının yanı sıra bazı Batılı başka medya organları da olayı “Üç parça taş nedeniyle yurtdışına çıkış yasağı getirildi” ifadeleriyle haberleştirilerek mağdur izlenimi yaratmaya çalışıldı. Çift için ülkelerinde yardım kampanyaları bile başladı. Antalya’da tuttukları evin kirası ve masraflarının karşılanması için açılan hesaplar oldu. Sosyal medyada olayı iyice saptıran bazı kişiler ise yaşananları ‘Geceyarısı Ekspresi”ne benzetti.
PROF. DR. ÇELİK: ‘BELÇİKALILAR ÇOK İYİ BİLİR’
‘Belçikalı turistlerin eylemi ve sonrasında yaptığı savunmaya çok sert tepki gösteren Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi, Myra-Andriake Antek Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Nevzat Çevik, şöyle dedi: “Bunlar taş değil bilgi taşıyıcı. Ve bunlar eser. Küçük olabilir ama bunu alıp götüremezsin. Bırakın yurtdışına götürmeyi Antalya’daki evine dahi götüremezsin. Belçikalılar da bunu da çok iyi bilir. Seyahat öncesi de bu uyarılar yapılır. Akvaryum hikâyesinin hiçbir tutarlı tarafı yok.”
ANVERSLİ TURİSTLER BUNU HEP YAPIYOR
‘Haklarında yurtdışına çıkış yasağı getirilen Mergits çifti Antalya’daki kiralık evde hazırlanacak iddianame sonrası mahkemeye çıkacakları günü beklerken, soruşturmadan çıkan bir detay da dikkat çekti. Mergits’lerin geldiği Anvers şehrinden daha önce de bazı turistlerin tarihi eser kaçakçılığı şüphesiyle Antalya’da alıkonulduğu ve haklarında yurtdışına çıkış yasağı kararı verildiği öğrenildi. Brussels Times’ın haberinde “Bazıları burada dört ila sekiz hafta kalmak zorunda kaldı, bir yıldan beş yıla kadar ertelenmiş hapis cezasına ve 400 ila 600 euro arasında para cezasına çarptırıldı” ifadelerine yer verildi.
BELÇİKA HÜKÜMETİ BİLE UYARDI
Belçikalı turistlerin Türkiye’den taş toplayıp valizlerine koymaları nedeniyle başları sık sık derde girince Belçika Dışişleri Bakanlığı da Türkiye’ye giden vatandaşlarına bu gibi durumlar için uyarılarda bulunmaya başladı. Belçika Dışişleri Bakanlığı sitesinde şu uyarıya yer verildi: “Kültürel-tarihi değeri olmasa bile, bölgede bulunan antikaların, minerallerin veya nesnelerin ihraç edilmesi kesinlikle yasaktır. Bununla ilgili ciddi yaptırımlar vardır.”
Salim Uzun/Hürriyet
