AKDENİZ Turistik Otelci İşletmecileri Birliği (AKTOB) Başkanı Yusuf Hacısüleyman, ruble krizi yaşanan Rusya’dan rezervasyonlarda yüzde 20 gerilime olduğunu belirterek, bu yıl için toplamda yüzde 30, yani 1 milyon kayıp beklediklerini açıkladı.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ATSO) Ocak ayı meclis toplantısında ATSO Başkanı Çetin Osman Budak ile ATSO yönetim kurulu üyesi de olan AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman, ruble krizi yaşanan Rusya pazarına ilişkin 2015 yılı beklentilerini açıkladı.
Rus pazarıyla ilgili trendin negatif yönde seyrettiğini açıklayan Yusuf Hacısüleyman, şu ana kadarki rezervasyonların yüzde 20 geriden geldiğini, bu oranın toplam rakamın yüzde 5’ine denk geldiğini söyledi. Esas değerlendirmenin mart sonunda yapılabileceğini kaydeden Hacısüleyman şöyle konuştu: “Mart sonu itibariyle yılın nasıl gideceğini daha net söyleyebiliriz. Ülkeler açısından rubledeki devalüasyon için bazı tahminler var. Biz yüzde 30 civarında geri gidebiliriz. Mısır ve Tayland’ın en yüksek sezonları ve onlardaki çökme yüzde 50 civarında. Biz yüzde 50 beklemiyoruz. Devalüasyon şokları çok uzun sürmeyebilir, ama bununla yaşamaya da başlarlar. Yüzde 30 ise 1 milyon demek. 10 milyon gecelemeye tekabül ediyor.”
İRAN VE İsrail BİRAZ TELAFİ EDEBİLİR
Turizm sektörüyle işi olanların bir daha gözden geçirmesi, yeni yatırım, proje için beklemeleri uyarısında bulunan Hacısüleyman şunları söyledi: “Bu kaybı telafi şansı başka pazarlardan var mı? Tümü olmasa da İran’da iyileşme yaşadık. İsrail’de 100 bin rakamına yaklaştılar. İsrail’den 400 bin alıyorduk ilişkiler bozulmadan önce. Dolayısıyla o pazarlardan bir miktarını telafi edebileceğimizi düşünüyoruz. Fakat bu kayıp oranın çok altında bir telafi olur. Turizm sezonuyla çok iyi haber veremedim size ama belki martta daha iyi şeyler söyleme imkanımız olabilir.”
HERKES DAHA AZ SATACAK
Tüm sektörlerin turizmle ilgisi olduğuna işaret eden Hacısüleyman sözlerini şöyle sürdürdü: “Başka bir deyişle 1 milyon eksik turist demek, daha az yakıt harcanacak, daha az otobüs çalışacak, daha az rehber, şoför, personel çalışacak. Bu insanların yemek yediği restoran, lokantalarda daha az yemek yenilecek. Otellere sebze ve meyve, kırtasiye, tekstil gibi ürün satanlar daha az satacak. Havuz kimyası ürünleri daha az satılacak gibi bakıldığında, hepimiz bu işten etkileneceğiz. Bundan daha az nasıl etkileniriz, fiyatı düşürerek yapabiliriz. Size geri ödemelerin vadesi uzar. Bütün bunlar zincirleme devam eder. Biz bir kehanette bulunmuyoruz ama 2015 zor bir yıl olacak.”
ALMANYA’DAN DA KÖTÜ HABER
Türkiye’nin Rusya ile birlikte en büyük turizm pazarı olan Almanya’dan gelen 5.5 milyon turistin 1.5 milyonunun Alman vatandaşlığına geçen Türkler olduğunu belirten Hacısüleyman, şöyle konuştu: “Alman diye ağırladığımız sayı aslında 4 milyon. Burada ise imaj problemi var ve düzelmeyeceğini düşünüyorum. Seçim dönemindeyiz ve iç politikayla ilgili yaşananlar, orada malzeme yapılıyor. Daha da eksiye doğru dönenebilir. Bunun da bir doygunluk noktasına gelindiğini herkese 2015 göstermiş olacak ve herkesin ayağını yorganına göre uzatması gerekiyor. Sektörün de belki böyle bir yıla ihtiyacı olmuş da olabilir.”
DÜŞÜŞLERE HAZIRLIKLI OLALIM
Bugünkü şartlar böyle devam ederse düşüşlere hazırlıklı olunması uyarısında bulunan ATSO Başkanı Çetin Osman Budak da, önümüzde 2- 3 ay hazırlık süreci olduğunu, turizmcilerin canla başla gayret gösterdiğini ve aynı gayretin hızla Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan da beklendiğini kaydetti. Rusya’dan gelen turist sayısının yüzde 10 düşebileceğini ama bunun pazarlık unsuru olabileceğine değinen Budak, “Fiyatların aşağı çekilmesiyle ilgili turizmcilerin paniğe kapılması gerekmiyor. Çok güzel otellerimiz var ve çok güzel hizmet sunuluyor. Fiyat, sayı düşmesinden daha tehlikeli çünkü” dedi.
FİYAT DÜŞERSE DAHA TEHLİKELİ
Bu tür ekonomik krizler olabileceği ve eylülden itibaren nisana kadar 8 aylık sürenin kanıksanma dönemi olacağını dile getiren Budak şunları kaydetti: “Rusya’nın orta geliri tatil yapıyor. Tatil yapacakların tercihi belki kendi kıyıları Soçi, Kırım olacak. Bizim telafi edecek şansımız var ve bu alanları turizmcilerimiz gayet iyi biliyor. Fakat bu olayın farkında olmamız lazım.” Rus ve Mısır hükümetleri arasında rubleyle alışveriş görüşmeleri olduğundan da söz eden Budak, bizde de bu yöntemin uygulanabileceğini kaydetti. Sektörün desteklenmesi için hükümete çağrıda bulunan Budak, Mısır ve Tayland’ın tam pik sezonlarına denk geldiğini, Türkiye için de geceleme ve gelir düşerse daha kötü olacağını düşündüğünü söyledi. MİLLİYET
