Antalya’da bulunan Limak Hotels’in Türk bir müşteriden “milliyet farkı” adı altında 120 Euro ücret aldığı iddiası gündeme geldi. İddiaya göre, bir Türk müşteri, daha ucuz olduğu gerekçesiyle yurtdışı bir site aracılığı ile otele rezervasyon yaptırmış, Türk olduğu anlaşılınca da kendisinden ek ücret tahsil edilmiş. Konuyla ilgili özellikle Twitter üzerinden başlayan tartışmalarda Türk kimliğinin aşağılandığı yönündeki tepkiler giderek büyüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, olayla ilgili gerekli incelemenin başlatıldığını açıklarken olaya popülist yaklaşımlardan ziyade bir turizm profesyoneli gözüyle bakmakta fayda olduğunu düşünüyoruz.
MİLLİYET FARKI DEĞİL “PAZAR” FARKI
Cem Polatoğlu’nun bugünkü yazısında verdiği bilgilere göre bu duruma otellerin nakit ihtiyacını karşılamak adına yıllardır uyguladığı erken rezervasyon uygulamasının hatalı kullanımı sebep olmuş. Cem Polatoğlu, bugünkü yazısında durumu şu şekilde özetledi:
“Oteller, bir sonraki senenin tadilatını, bakımını ve yenilemelerini yapmak için çok büyük paralara ihtiyaç duyarlar. O nedenle otellerinin odalarını bir sene önceden satışa çıkartırlar. Genellikle bu büyük riski yabancı tur operatörleri alırlar ve odaları çok cüzi rakamlara kapatırlar.
Örnek vermek gerekirse; satış fiyatı 100 Euro olan odaları yabancı tur operatörü, milyonlarca Euro ödeyerek bir sene önce 20 25 Euro karşılığında satın alırlar. Daha sonra bu odalar, sene içerisinde ortalama %40-50 kâr marjı ile Avrupalı nihai tüketicilere satılır.
Türk tur operatörleri ise böyle bir riske giremedikleri için maalesef otellere büyük meblağlar ödeyip, çok erkenden bu odaları kapatamazlar ve onların Türk tüketiciye satışları 80, 90, 100 Euro civarındadır.
Bu duruma uyanık olan Türk tüketicileri de yurt dışından turu satın alarak neredeyse yarı fiyatına tatillerini geçirmek isterler. Otelciler ise bu küçük aldatmacayı önlemek amacıyla; eğer müşterileri Türk ise, sadece yurt dışında oturma izni veya çalışma izni olanlara internetten satış hakkı verirler. Sanırım mağdur olan bu tüketici, bir şekilde bu önlemi delip oteli satın almış ancak Otele gidince bu kötü gerçekle yüz yüze kalmıştır.”
Bu yazıdan anlaşıldığı üzere burada konu müşterinin milliyeti değil tatil paketini satın aldığı ülkede oturum izni ya da çalışma izninin olup olmamasıdır.
Her müşteri, oturum izni ya da çalışma izni olan ülkenin pazarındaki fiyatlara göre tatil paketi satın alabiliyor. Eğer müşteri Türkiye’de oturmasına rağmen kendisini örneğin Almanya’da ikamet ediyor gibi gösterip oradaki ücretlendirme ile rezervasyon yaptırırsa ve bu durum otel tarafından fark edilirse otel kendisinden aradaki ücret farkını tahsil ediyor. Limak Otel’in yapmış olduğu açıklamaya göre birisi Romanya vatandaşı olmak üzere iki kişi otele gelmiş. Bahsi geçen müşteriler, İngiltere vatandaşı olduklarını iddia ederek İngiltere pazarındaki fiyatlara göre rezervasyon yaptırmış. Otel, rezervasyonun İngiltere üzerinden yapıldığını, gelenlerin ise İngiltere’den olmadığını fark edince kendilerinden İngiltere pazarı ile Türk pazarı arasındaki ücret farkını tahsil etmiş.
PAZARLAR ARASINDAKİ FİYAT FARKININ SEBEBİ NEDİR?
Pazarlar arasında fiyat farkı yaşanmasının sebebi; otellerin nakit ihtiyacını karşılamak adına erken rezervasyonla odaları satışa çıkarması, yurt dışındaki tur firmalarının garantili satın alma sebebiyle fiyat avantajı elde etmesidir.
Oteller satacakları odaları yurt dışındaki satışlara göre fiyatlandırıyor. Örnek vermek gerekirse Türkiye’de 3500 lira olan bir oda fiyatı Türk turiste pahalı gelirken yurt dışındaki müşteriye 100 Euro olarak satıldığında bu fiyat oradaki müşteriye uygun gelebiliyor. Böylece otel, hem odalarını erkenden satmış hem de döviz kazanmış oluyor.
Yurt dışındaki bazı tur acenteleri ise otellerden sezon öncesinde garanti satın alma teklifi vererek indirimli fiyatla bu odaları erkenden satın alıyorlar. Oteller, garanti ve peşin para kazandığı için bu şirketlere örneğin 100 Euro’dan 75 Euro’ya kadar indirim yapabiliyor. Böylece otel hem peşin para kazanmış hem de odalarını erkenden satmış oluyor. Son duruma baktığımızda aynı oda yurt dışındaki müşteriye 75 Euro yani 2600₺’ye satılırken Türkiye’de bu odanın fiyatı 3500₺’de kalmış oluyor. Buradaki fiyat farkının sebebi garantili satın alma sebebiyle satın alan acente ve pazara yapılan indirimden kaynaklanıyor. Yani odaların fiyatlarını milliyet değil pazar etkiliyor.
Bu olayda Türk vatandaşı başka ülkenin pazarının fiyatı ile paket satın almış ve bu durumdan dolayı aradaki fiyat farkını ödemek durumunda kalmış. Konu milliyetle değil pazar farkıyla alakalı olmasına rağmen faturadaki “milliyet farkı” ifadesi toplumda kafa karışıklığı yarattı.
Özellikle Twitter’da konunun kapsamını bilmeden refleks olarak atılan tweetler neticesinde bu konu büyük bir kitle tarafından yanlış anlaşılmış oldu.
Kısa sürede “Milliyet Farkı” ifadesi ve “Limak Hotel” ismi Twitter gündemine taşınarak trend topic oldu.
Konuyla ilgili ilk tweeti atanlardan “Muhbir” isimli dijital basın hesabının twetti 3,1 Milyon kez görüntülendi, 30 bin beğeni alan tweet 8 bin kez retweet edildi.