Tur Operatörleri, turizm konusunda, kaynak ülkedeki (misafirin turizm hareketine başladığı ülke) turizm ürünlerinin birleştiricisi konumundadır. Son yıllarda teknolojinin gelişimiyle, farklı platformlardan ürün tedariği gerçekleşebilse dahi, işleyişteki esas model olan, bir ülkeden bir diğer ülkeye yönelik klasik, “Tur Operatörü – Incoming Acente” partnerlikleri günümüzde devam etmektedir. Yazı dizisinin temeli, bu partnerlikler çerçevesinde düzenlenmiştir.
Peki bir tur operatörü işleyişi genel olarak nasıldır ve hangi alanlarda nasıl yönetilir. Bilinmesi gereken diğer konularla beraber, bu ve benzeri soruların cevaplarını, okuyucunun kafasını karıştırmadan, yazı dizisi boyunca açıklamaya çalışalım.
ÜRÜNLERİ BİRLEŞTİRMEK VE PAKET TUR OLUŞTURMAK
Tur operatörü esas faaliyeti; kaynak ülkeden destinasyona oluşacak turizm hareketini, uçak koltuğu, konaklama ve ulaşım başta olmak üzere, vize sigorta, vb. diğer zorunlu veya talep edilebilecek turizm ürünleriyle, birleştirerek misafir talebine sunmasıdır.
Tur operatörünün konaklama ve ulaşım (destinasyondaki) hizmetleri, şayet sözleşmeleri kendisi gerçekleştirmiyorsa, destinasyondaki partneri olan incoming acentesi tarafından gerçekleştirilir. Destinasyon ürün sözleşmelerini, operatörün direkt kendisinin gerçekleştirmesi, belirli avantajlar sağlayabileceği gibi, destinasyon ülkesindeki operatif problemlerin çözümü, veya destinasyonda operatör adına bulundurmaya karar vereceği temsilcisine dair yükümlülükleri düşünüldüğünde dezavantajlı da olabilir. Bu konu operatörün insiyatifindedir. Bazı partnerlik modelleri, destinasyondaki acente ile incoming sözleşmesi gerçekleştirilip, tur operatörü adına bir temsilcinin destinasyonda bulunması şeklinde de oluşturulabilir.
Elbette, incoming acenteden satın alınacak hizmetler sınırlı değildir. Temelde bu iki hizmet, tur operatörünün uçak koltuğu tedarikçileri ile (direk havayolu şirketi veya aracılar yoluyla olabilir) birleştirilerek temel tur paketi oluşturulmuş olur.
Vize gibi zorunlu kurallar, seyahat sigortası gibi mecburi eklentiler veya destinasyondaki günübirlik turlar (excursion), araç kiralama gibi seçimlik ürünler tur paketine dahil edilebilir.
Tur operatörü, turizm ürününün birleştiricisi olup paket tur satışı gerçekleştirebileceği gibi, bu ürünleri ayrı birer ürün olarak da sunabilir. Destinasyonundaki incoming acentesinden, aldığı kontenjan çerçevesindeki konaklama ürününü, uluslararası ulaşımını kendi sağlayan misafirine sunabilir. Charter veya blok uçak koltuklarını, boş kalmaması adına satışa sunabilir. Bu gibi durumlardaki önemli bir nokta, tur paketlerini oluşturabilecek ürünlerin, münferit satışa yoğun olarak dönmemesi gerekliliğidir. Aksi durumda konu operatörlükten perakendeciliğe yönelir, ürünler paket oluşturmaya yetmeyebilir veya istenilen çeşitlilikte tur paketi oluşturulamayabilir. Bu konu kontenjan veya garanti çalışma tarzına göre de değişecektir.
TUR OPERATÖRÜ KAYNAK ÜLKE OTORİTELERİNE DAİR YÜKÜMLÜLÜKLER
Tur Operatörünün turizm hareketine dair, kaynak ülke turizm otoritelerine vermesi gereken garantiler bulunabilir. Yıllık paket tur ile yabancı ülkelere göndereceği misafirleri için kişi (pax) başına veya başka yöntemlerle belirlenecek tutarlarda, sigortalar, banka mektupları, depozitler vb. talep edilebilir, verilebilir. Buradaki en temel amaç, ülke turizm otoritesinin, tur operatörünün faaliyetlerinin belirli sebeplerle durması durumunda, vatandaşlarının mağduriyetlerini giderilebileceği bir şekilde taahhüt talebidir.
Konu, kaynak ülkedeki Turizm otoritesi ile sınırlı değildir. Tur operatörlüğü operasyonu için, diğer bazı devlet kurumlarına, ülke durumuna göre yereldeki bağımsız kuruluşlara, veya birliklere üyelikler gerekebilir.
TUR OPERATÖRÜ MİSAFİRLERİNE DAİR YÜKÜMLÜLÜKLER
Bir diğer önemli yükümlülük, tur paketlerini satın alan misafirlere karşı olan yükümlülüklerdir. Tatil paketi içeriğine dair ürünlerin kalitesi, misafirin kullanım ve iptal koşulları, ürünlere dair memnuniyetsizlik olması durumunda şikayet ve reklamasyon prosedürleri, tur operatörünün paketi iptal etmesi veya diğer herhangi olumsuzluk durumunda alternatif ürün sunumu ve iade süreci vb. yükümlükler sayılabilir.
Yazı dizisinin sonraki kısımlarında tur operatörlüğü yönetimi konusu açıklanmaya devam edilecektir.
GM Turizm ve Yönetim Dergisi’nin 165. sayısında yayınlanmıştır.
Dergi görünümü için tıklayın.
