ANTALYA’DAKİ HANGİ OTELDE TARİHİ ESERLERE EL KONULDU?

Sabah Gazetesi’nin haberine göre 3 milyar dolarlık serveti ile Türkiye’nin en zenginleri listesinde yer alan Salih Tatlıcı’nın geride bıraktığı yüklü servet aile bireyleri arasında çok sayıda dava açılmasına da yol açmış durumda.

Ünlü işadamı Mehmet Salih Tatlıcı’nın ölümünün ardından varisleri arasında yaşanan miras kavgası tarihi eserlere uzandı. Tatlıcı’nın ikinci eşi Nurten Tatlıcı’dan olan Uğur Tatlıcı’nın Belek Tat Beach Golf Otel’deki tarihi eserler için açılan dava reddedildi. Osmanlı dönemine ait eserlerle yapılan, Osmanlı Odası’nı süsleyen tarihi yapıtlar bundan böyle Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na teslim edilecek.

2008 yılında hayatını kaybeden işadamı Mehmet Salih Tatlıcı’nın varisleri arasında yıllarca devam eden davalara bir yenisi daha eklendi. Bu seferki dava Tatlıcı’nın ikinci eşi Nurten Tatlıcı’dan olan oğlu Uğur Tatlıcı’nın Belek Barcelo Tat Beach Otel’de bulunan tarihi eserlerle ilgiliydi. Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararını durdurmak izin Antalya İdare Mahkemesi’ne dava açan Nurten Tatlıcı’ya mahkemeden kötü haber geldi.

İdare Mahkemesi Tat Beach Otel’deki tarihi eserlerin Kültür Bakanlığı’na iadesine karar verdi. Geçen yıl yapılan ihbar sonucu otele baskın yapan Koruma Kurulu yetkilileri, 19’uncu yüzyıla ait tarihi eserlerin otelde ‘Baş Oda’ yapıldığını tespit etti. Baş Oda’da tarihi kapılar, tavan göbeği’nin de aralarında bulunduğu ahşap malzemelere 2863 sayılı yasa kapsamında el koymuştu. Tarihi malzemelerin nereden getirildiği tespit edilemezken, Nurten Tatlıcı’nın Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine açtığı davada, mahkeme, “Söz konusu eserler bakanlık bünyesinde, uygun şartlarda muhafaza edilmeli” kararı verdi.

Antalya İdare Mahkemesi’nde görülen duruşmada şu ifadelere yer verildi: “Dava konusu işlemlerde sivil mimarlık örneği bir yapıya ait olduğu belirtilen eserlerin taşınmaz kültür varlığı niteliğinde olup olmadığının belirlenmesine yönelik Mahkememizin 30 nisan 2013 günlü ara karan ile mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, dava konusu olan odanın, Tat Beach Golf Otelin lobisinde bulunduğu. 305 cm yüksekliğinde 80x42x395x425x80 santim ölçülerinden oluşuyor.

Teknik ve genel düzenleniş biçimi göz önünde bulundurulduğunda 18-19. yüzyıl Şam Odası özelliklerini taşıdığı, Şam’da Osmanlı dönemine ait bu oda ile aynı özellikleri taşıyan örneklerin görüldüğü, Kahire’de “Gayer Anderson Evi” olarak adlandırılan sonradan müzeye çevrilmiş bir evde de bu tarzda bir baş odanın yer aldığı, dava konusu odanın incelemesi yapıldığında otel lobisine montajı sırasında odanın orijinal boyutlarının göz önünde bulundurulmadığı, bazı parçaların çıkarılıp (girişin sağındaki cephede 1. ve 2. bölümün arasındaki bordürün olmayışı gibi) odaya ait olmayan parçaların ise sırf monte edildiği yere uyum sağlaması için eklendiği, ayrıca odanın yan duvarlarında yer alan yazı panoları incelendiğinde, girişin sağında yer alan yan duvardaki yazı panolarından en başta olması gereken ve bir Kur’an Suresini tamamlayıcı özellik gösteren panonun olmadığı, büyük olasılıkla bu oda mevcut durumundan daha genişken, şimdiki yerine montajı aşamasında buraya sığdırılması amacıyla bazı bölümlerinin çıkarıldığı, girişin sağında ve solundaki dışarıya bakan cephelerin süslemelerinin farklı olduğu, sağ cephede yer alan ahşap duvar kaplamasının Otelin deposundaki ahşap parçalardan raporumda yer alan 26 numaralı fotoğraftaki ahşap parçanın devamı olduğu, sol cephenin ahşap kaplamasındaki süsleme incelendiğinde ise yine otelin deposunda yer alan eserlerden raporda yer alan 21 numaralı fotoğraftaki parça ile aynı özellikleri taşıdığı, ayrıca bu cephelerde yer alan dolap kapaklarının orijinal olmadığı sonradan yapılarak buraya eklendiği, bunlar dışında tavan köseliklerinin de süsleme teknikleri ve ortalarında yer alan cami tasvirleri göz önünde bulundurulduğunda yine bu odaya ait olduklarının anlaşıldığı, büyük olasılıkla Anadolu dışında Suriye etkisi gösteren ve muhtemelen bir evin baş odası olduğu düşünülen dava konusu odanın otel lobisindeki mekâna monte edilirken orijinaline sadık kalınmadığı ve bu haliyle yanıltıcı bir sunum oluşturduğu, dava konusu sivil mimarlık örneği odanın 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamında etnografik değerde Taşınmaz Kültür Varlığı niteliğinde olduğundan aynı Kanun’un 20. maddesi gereğince müzeye naklinin uygun olacağı.

Barcelona Tat Beach Golf Otel’in bahçesinde yer alan depodaki eserlerin de 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Yarlıklarını Koruma Kanunu Kapsamında etnografik nitelikte olduğu, özellikle otel deposundaki eserler üzerinde yapılan niceleme sonucunda rapordaki 17, 18. 19, 20. 21 ve 26 fotoğraf numaralı eserlerin yukarıda bahsedilen dava konusu odayla ilişkili olduğu, otel deposunda bulundurulan tüm ahşap eserlerin sağlıksız saklama koşullan altında olduğu, rutubetin son derece yüksek olduğu Antalya’da dava konusunu oluşturan eserler ve benzerlerinin uygun nem alıcı ortam ve ısı ayarlaması yapılmadan saklanmasının hem ahşabın kendisine, hem de boya ve bezemesine telafisi mümkün olamayacak zararlar verdiği, dava konusu tüm bu eserlerin 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamında etnografik değerde Taşınmaz Kültür Varlığı niteliğinde olduğundan aynı kanunun 20. maddesi gereğince müzeye naklisin uygun olacağı, sonuç olarak dava konusu eserlerin taşınmaz kültür varlıkları oldukları, tüm bu eserlerin özellikle ahşap konusunda uzman restoratörler ve konservatörler huzurunda Antalya Müzesine naklinin uygun olacağı” görüşüne yer verildiği görülmüştür. (Sabah Gazetesi)