Lider Doğulur mu, Yoksa Lider Olunur mu?
MERHABA Değerli Meslektaşlarım; Dostlarım.
Sağlık, Huzur, Keyif, Mutluluk Ve Hayır; Hanelerinizi Bereketle Gönüllerinizi Neşe İle Doldursun.
bir yöneticiye, veya bir siyasi liderliğe ulaşanların iç dünyalarında özerklik, ustalık, ilişki ve iletişim içerikli farklı liderlik boyutlarını görüyor yaşıyoruz. Günümüzde yaşamayı başarmak sağlıklı ve mutlu olabilmek en büyük değer.
Profesyonel Otel Yöneticisi Nezvat Çelebi
Liderliğin Tanımına bakarsak:
Dönüşümsel liderlik kavramına göre İnsanlara ilham veren bir gelecek vizyonu yaratarak, bireylere bu vizyonu benimsetmek, bunun için gereken motivasyonu sağlamak, söz konusu vizyonu gerçekleştirmek, hedeflere ulaşmak için iyi bir ekip kurmak ve bireyleri doğru biçimde yetiştirip yönlendirmek. İşte lider olarak tanımlayabileceğimiz kişiler, yukarıda bahsettiğim dört unsuru gerçekleştirmek için gereken niteliklere sahip olan kişilerdir. Liderlikte, teknik bilgi ve beceriler sürekli geliştirilmesi, deneyimler ile pekiştirilirken araştırarak sürekli güncellenmesi, dönüştürülmesi gereken becerilerdir.
Diğer yandan; Günümüze göre, liderlikte sosyal beceriler çok önem arz etmektedir.
Kısaca; İşi işleyişi anlatan, öğreten, her şeyi sistemli ve standartlar dahilinde yürüten ve yürümesini isteyen, planlayan, programlayan, prensipli, detaycı, adaletli, yenilikçi, jest yapmayı seven, adil, hakkaniyet sahibi, tanımlı işleyişi önemseyen, benimseyen, sonuç odaklı işi yöneten kişidir lider. Bu unsurları kısaca tek tek ele almak gerekirse; İş dünyasında liderler, ekibine önderlik ederek doğru yolu gösteren yöneticidir. Başlangıçta bir geminin kaptanı gibi ekibini oluşturup, geminin rotasını belirleyerek, herkese ilham verecek bir vizyonu ortaya koyan ve en nihayetinde gemiyi fırtınalara rağmen, hasarsız ve kayıpsız amaç odaklı hedefe gideceği limana ulaştıran kişidir lider. Diğer yandan; Bir ekip liderleri sayesinde başarıya ulaşmak için neler yapması gerektiğini öğrenir.
Liderlik, hem dinamik hem de insanlara heyecan ve ilham veren bir vasıftır.
Fakat, liderlerin sadece gidilecek yolu belirlemeleri yeterli değildir. Liderler, idarecilik becerilerini de kullanarak ekiplerini doğru adrese götürebilmeli, bunu da en doğru biçimde yapabilmeleri için bilgili, deneyimli ve donanımlı olmaları gerekir. Liderlerin üstlendikleri görevler bazen sıfırdan başlarken, bazen de var olan bir işin, işleyişin mevcut performansını geliştirip daha da yükselterek devamlılığını, sürdürülebilirliğini mümkün olduğu kadar arttırarak, dönüşümsel liderlik ile geleceğe yönelik fark yaratma görevi üstlenirler. Unutmamak gerekir ki: Liderlik kavramı her yerde ve her şartta aynı anlama gelmez. Ayrıca ihtisas ve deneyime bağlı olarak da liderliğin insanlar için teşkil ettiği anlam değişebilir. Yani liderlik denince toplumsal, dini ve siyasi liderlik gibi değişik kavramlar da düşünülebilir. Benim anlatmaya çalıştığım iş dünyasın- da bireysel liderlik modeli. İş yerinde liderlik vasfının öneminden bahsediyorum ki; kurumları (şirketleri)yücelten de, batırıp bitiren de liderlerdir ve liderler de insandır. Kopya edilemeyecek tek şey başarı ve insandır.
Vizyon kelimesi, iş dünyasında gelecek hedeflerinin hem gerçekçi hem de uygulanabilir bir şekilde ortaya konmasıdır.
Vizyon doğrultusunda önce bir işin gidişatı ve öncelikler belirlenir. Sonra da, kaydedilen ilerleme ile hedefler karşılaştırılarak ne derece başarılı veya başarısız olunduğu tespit edilerek raporlanır. Vizyon oluşturmak için liderler, şirketlerinin güçlü yanlarına odaklanmalı, mevcut durumu tahlil etmelidir. Bunu yaparken; Doğru geliri yakalayabilmek için, benzersiz satış teklifi analizi, operasyonel başarıyı yakalayabilmek ve hizmet standartlarında üstünlük sağlayabilmek içinde, tüm ekibin temel yetkinlik analizlerini yaparak, ekibin becerilerini geliştirmek için yöntemler bulmalı ve geliştirmelidir. Tabii bunları yaparken sektörün ne tür bir değişim geçireceğini ve rakiplerin nasıl bir strateji izleyeceğini de düşünmeli araştırmalı ve sektörde ki tüm aktörler ile iletişim içerisinde olmalıdır. Lider başarılı inovasyonlara imza atmak için ne gerektiği konusunda kafa yorar. Yaptıkları işleri, uyguladıkları konsepti ve stratejileri geleceğin pazarlarına göre biçimlendirir. Elbette lider bunlarla da yetinmez, her zaman pazar ve sektörel araştırmalar yaparak vizyonlarını teste tabi tutar. Senaryo analizi gibi yöntemlerden yararlanarak riskleri belirlemeye çalışır.
Tüm bunlardan anlayacağınız üzere, lider hem girişimci olmalı hem de dizginleri ele almalıdır.
Başka bir deyişle lider sorun çözmeli, daima gelecek odaklı düşünmeli ve asla elde ettikleri başarılarla tatmin olmamalıdır. Lider, vizyonunu tam anlamıyla tasarladıktan sonra bunu etkili yani cazip hale getirmeli ve pazarlamalıdır. Etkili vizyon nedir? İnsanların görüp anlayabildiği, hissedebildiği ve en nihayetinde benimseyeceği vizyonlar etkilidir. Becerikli liderler, önce vizyonlarını insanlara sunarlar. Sonra da bu vizyon gerçekleştiği takdirde geleceği nasıl değiştireceğini net bir biçimde gözler önüne sererler. İnsanlara ilham veren hikayeler anlatırlar. Vizyonlarını herkesin anlayabileceği basit bir şekilde aktarırlar. Yani liderlik vasfına sahip kişiler, kafalarındaki vizyonları benimsedikleri değerlerle harmanlarlar, süslerler ve albenili bir şekle büründürerek de yönettikleri kişiler için anlam ifade edebilecek bir değer yaratırlar ve bunu ekipleri ile sahiplenerek yönetirler.
Lider için ekibine ilham veren bir gelecek vizyonu yaratmak, ekibi için motivasyon ve ilham kaynağı olmak işin temelinde olmazsa olmazıdır.
Başarı için etkili bir vizyon gerekir ve insanlara bu vizyonu gerçekleştirmeleri için gereken motivasyon ve ilham kaynağını sağlamak ta elbette liderlerin görevidir. Örneğin; Yeni yapılacak bir tesise üst düzey yönetici olarak başladığınızda hiç şüphesiz çok heyecanlı ve isteklisinizdir: Dolayısıyla coşkunuzu çevrenizle paylaşır ve doğal olarak insanların desteğini kazanırsınız. Ancak ilk başlarda hakim olan coşku giderek ortadan kaybolur. Bundan sonra da vizyonunuzun insanlar üzerindeki tesiri, sihri hayli azalmaya başlar. Özellikle de ekibiniz ya da bünyesinde çalıştığınız şirket söz konusu vizyonu gerçekleştirmek için radikal değişiklikler yapmak zorundaysa maalesef keyfiniz kaçar ve içsel olarak bir isteksizlik çöküş başlar. İşte gerçek liderler bu durumun önceden farkına varıp proje süresince canını dişine takarak çalışır ve kendi vizyonlarını işin içerisinde ki tüm bireylerin istekleri, amaçları ve hayalleriyle uyumlu hale getirirler.
Kendi vizyonlarını projenin içerisinde ki herkesin sahipleneceği bir değer haline getirerek yerini ve amacını perçinlerler.
Deneyimli ve becerikli liderler, iki farklı beklentiyi bir araya getirme kabiliyetine sahiptir. Emekler hiçbir zaman kaşılıksız kalmaz, yani çalışılan çabalanan işin sonunda iyi sonuçlar elde edilir. Diğer yandan; Alınan iyi sonuçlar da mükâfatsız kalmaz. İşte bu iki beklenti doğrultusunda insanlar başarıya ulaşmak için ellerinden geleni yaparlar çünkü işin ucunda bir ödül olduğunun farkındadırlar. Bazı liderler, sahip oldukları vizyonun müşteriler için ne kadar yararlı olduğunu sürekli dile getirerek ekibi motive ederler. Kimi lider de her fırsatta vizyonunu son derece güzel bir şekilde anlatarak ekibine benimsetir ve vizyonunu sahiplendirir. İşte tam da bu noktada devreye giren önemli bir unsur da uzmanlığın ve deneyimin verdiği güçtür. Liderler işlerinde bilgi, beceri ve deneyimleri ile kendilerini kanıtlamış kişilerdir, dolayısıyla insanlar onların sözünü dinler ve açtıkları yolda ilerlerler. Bazı liderler de karizmaları ve nüfuzları sayesinde insanları etkileyebilir. Örneğin; imkanlar dahilinde bir lider, bazı çalışanına fazladan prim verebilir ya da gözüne giren bazı çalışanlarını iş hayatında iyi pozisyonlara yerleştirebilir. Lakin aslına bakarsanız gerçek liderlerin bu tür taktiklere çok da sık başvurduklarını söyleyemeyiz.
Lider, vizyonunu gerçekleştirmek için yapılan çalışmaları mutlaka düzgün bir biçimde yönetebilecek kapasiteye sahip olmalıdır.
Elbette süreci bizzat kendilsi yönetebilir ya da çalışanlarına çeşitli sorumluluklar tayin edebilir. Ama neticede önemli olan söz konusu vizyonun başarılı bir şekilde hayata geçirilmesidir. Tabii bunun gerçekleşmesi için önce çeşitli performans hedefleri belirlenmelidir. Liderler aynı zamanda değişimleri de ustalıkla yönetebilmelidirler. Ancak ve ancak bu vasfa sahip liderler, vizyonlarını hayata geçirmek için gerekli olan değişikliklerin sorunsuz bir şekilde yapılmasını sağlayabilirler. Ayrıca gerçek liderler, elzem değişikleri yapmak amacıyla kilit noktalardaki insanların desteğini nasıl kazanacaklarını da çok iyi bilirler. Hedeflere ulaşmak için iyi bir ekip kurmak, ekibi kurarken de, işin kurallarına, ahlakına uyumlu, liyakati ön planda tutarak doğru oluşumu varedip, ekibi amaca uygun eğitmek ve yetiştirip yönlendirmek gerekir. Dönüşümsel liderler, bireylerin ve ekiplerin gelişimine büyük önem verirler. Başarılı bir ekip oluşturmak için liderlerin önce ekip dinamiklerini çok iyi kavramaları gerekir. Ekip dinamiklerini iyi anlayan lider, ekibin her bir üyesinin söz konusu vizyona ulaşmak için gereken beceri ve niteliklere sahip olmasını sağlar. Bunun için de sürekli olarak ekip üyelerine geri bildirimde bulunur, onların fikirlerini dinler, hem bireysel hem de ekip bazında performansı artırmak için gerekli yönlendirmeleri yapar. Ekip üyelerinin de liderlik becerilerini geliştirerek uzun vadeli başarı elde etme imkanı yaratır. Zaten gerçek liderden de beklenen bu değil midir?
Yaşam ve iş dünyasının doğru ve ideal devamlılığı için şimdiden geleceğin yöneticilerini yetiştirmek ve onları geleceğe hazırlamak ciddi bir gereklilik.
Kimse bizi kendimize sakladığımız bilgi/beceri, deneyim ve tarzla anmaz.
Eğer bu gün paylaşmazsanız; yarın da düne benzeyecektir.
Eğer hiç paylaşmazsanız çok ta önemli değil zaten.
Hissettiklerinizi söyleyin. Düşündüklerinizi yapın.Ölüm yaşlanmakla değil; unutmak ve unutulmakla gelir.
Unutmadan/Unutulmadan; güzel olan her şeyi ve sevgiyi paylaşmak umudu/dileği ile.
Okumakta ve Okutmakta yarar var. Gerisi Size Kalmış.
