84
Başbakan Binali Yıldırım’ın Rusya ziyaretinde, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geleceği masaya yatırılacak. Türkiye, yatırım ikliminin canlandırılması için vize muafiyetinin geri getirilmesini istiyor. İş dünyası ise, “Rus tarafı yavaş hareket ediyor. Rusya’da iş yapan Türk şirketler de eskiye göre daha sıkıntısız çalışıyor. Ancak yine de beklediğimizden yavaş bir gelişme yaşanıyor. Hala uçak krizi öncesine dönebilmiş değiliz” görüşü hakim.
Türkiye ve Rusya, uçak krizi sonrasında ağır darbe yiyen ticari ilişkileri canlandırmaya çalışıyor. Başbakan Binali Yıldırım, 5-6 Aralık tarihlerinde Rusya’nın başkenti Moskova’da mevkidaşı Medvedev ile biraraya gelecek. Suriye ve Irak’taki gelişmelerin de ele alınacağı görüşmede, ana gündem ise ekonomi. Zira son iki yılda yüzde 50’lere varan oranda eriyen karşılıklı ticaret hacminin yeniden artırılması hedefleniyor.
Ziyaret öncesinde Türk Akımı anlaşmasını Meclis’te onaylayarak Rusya’ya jest yapan Türk tarafının öncelikli talebi ise Moskova’nın uçak krizi sonrasında uygulamaya soktuğu vize zorunluluğunun bir an önce kaldırılması. Ancak vize muafiyeti konusunda tarih vermekten kaçınan Rusya, Türkiye’den olası terör tehdidi nedeniyle vize uygulamasını bir müddet daha sürdürmekte kararlı.
Bu arada geçtiğimiz hafta Türkiye’ye gelen Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Antalya’da düzenlenen Türkiye- Rusya Ortak Stratejik Planlama Grubu 5. Toplantısına katıldı. Edinilen bilgilere göre, bu toplantıda Lavrov ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Orta Asya ve Ortadoğu’dan Kıbrıs’a kadar bölgede başta enerji politikaları olmak üzere işbirliği fırsatlarını görüştüler.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Rus tarafından Türkiye’ye karşı uygulanan yaptırımların tamamının kaldırılmasını istedi. Lavrov ile görüşme öncesi Rus TASS haber ajansına konuşan Çavuşoğlu, “Türk gıda ve tarım ürünlerinin ihracatının kısıtlanmasına yönelik şu anda yürürlükte olan tüm yasakların kaldırılması önemli. Aynı zamanda Türk şirketleri ve işletmecilerine getirilen sınırlamaların da kaldırılması gerekir” şeklinde konuştu. Lavrov ise toplantı sontasında düzenlenen basın toplantısında,”Yaptırımları kaldırma konusunda aşama aşama ilerliyoruz” sözleri ile tüm yaptırımların bir anda kalkmasının mümkün olmadığı mesajını verdi. Bu durum, Türk iş dünyası temsilcileri açısından işlerin hemen yoluna girmeyeceğinin de göstergesi.
“Rusya yavaş davranıyor”
Başbakan Yıldırım ile birlikte Moskova ziyaretine katılan isimlerden biri olan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk-Rus İşkonseyi Başkanı Tuncay Özilhan, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Rus tarafı yavaş hareket ediyor” diye konuşuyor. İlişkilerdeki ısınmanın yavaş da olsa normalleşmenin önünü açtığına işaret eden Özilhan, “Gıda ihracatındaki sıkıntılar adım adım aşılıyor. Rusya’da iş yapan Türk şirketler de eskiye göre daha sıkıntısız çalışıyor. Ancak yine de beklediğimizden yavaş bir gelişme yaşanıyor. Hala uçak krizi öncesine dönebilmiş değiliz” diyor. Toplam ihracatın hala istenen düzeye ulaşmadığını ifade eden Özilhan, Türk vatandaşlarına uygulanan vize zorunluluğunun da iş dünyası açısından sorun yarattığını kaydediyor. “Aslında bırakalım vize muafiyetini, şu an işadamlarımızın Rus vizesi alması da sıkıntılı oluyor. Gümrüklerde hala sorunlar oluyor” diyen Özilhan, Rus tarafının normalleşme için bir geçiş süreci öngörse de bazı adımların geciktiğine dikkat çekiyor. Özilhan, Moskova’da iki gün sürecek temaslarda bu konuları gündeme getireceklerinin altını çiziyor.
Turizmciler 2017’den umutlu
Öte yandan iki ülke arasındaki en önemli gündem maddelerinden biri de turizm. 3 Eylül’den beri Türkiye’ye charter uçuş yasağını kaldıran Rusya, yılın son çeyreğinde Türk turizmine olumlu katkı sunmuş oldu. Rusya’dan Türkiye’ye turist akışını sağlayan en büyük tur operatörlerinden biri olan Tez Tour’un ortaklarından Aleksandr Burtin, Rus basınına yaptığı açıklamada, Rus vatandaşlarının 2017 yılında Türkiye’de daha ucuza tatil yapacağını açıkladı. Fiyatların 2015 seviyesinin de altında olacağını kaydeden Burtin, 2017’de Rus turistlerin yeniden Türkiye’yi tercih edeceğini de sözlerine ekledi. DW Türkçe’ye konuşan Akdeniz Turizm ve Otelciler Birliği Başkanı Yusuf Hacısüleyman da 2017 yaz sezonundan umutlu. Rusya ile ilişkilerin giderek eski günlerine dönmesi ile birlikte Rus turistlerin de tatil için Türkiye’ye gelmeye başladığına işaret eden Hacısüleyman, “Şu anda uçuşlar sorunsuz devam ediyor. 2017 için ise Mart ayından itibaren rezervasyonlar açılacak. Dövizdeki artış da Türkiye’yi tercih edecekler için olumlu bir gelişme “diyor. (Deutsche Welle Türkçe, Aram Ekin Duran)
