TÜRKİYE’nin vize muafiyeti sürecinde kendisinden beklenen bazı adımları atmaması bu hedefe ulaşmak için karşılanması gereken kriter sayısının 5’ten 7’ye yükselmesi sonucunu doğurdu. Brüksel ile Ankara arasında varılan 18 Mart mutabakatının uygulanmasına ilişkin ikinci değerlendirme raporunu açıklayan AB Komisyonu’nun İçişleri ve Göçten Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos, Türkiye’nin 72 kriterden 65’ini karşıladığını söyledi. AB Komisyonu, 4 Mayıs’taki değerlendirmesinde karşılanan kriter sayısını 67 olarak belirlemişti. Kriter sayısının 7’ye yükselmesi tamamen teknik nedenlerden kaynaklanıyor ve ardından herhangi bir siyasi yaklaşım yok. AB Komisyonu’nun vize muafiyeti için olumlu görüş bildirdiği 4 Mayıs’ta iki kriter tarih nedeniyle fiilen uygulanma durumunda olmadığından ‘karşılanmamış’ sayılmamıştı. Bu kriterler Geri Kabul Anlaşması’nın uygulanması ve biyometrik pasaportların Avrupa standartlarına yükseltilmesiydi. Geçen sürede Türkiye’nin bu alanlarda adım atmaması nedeniyle AB Komisyonu artık bu iki kriteri de karşılanmayan kriterler arasında sayıyor. Avramopoulos, kriterlerin karşılanması konusunda taraflar arasında ‘iyi bir anlayış’ sağlandığının altını çizdi. Terörle Mücadele Yasası bağlantılı kriter, en sorunlu unsur olmayı sürdürüyor.
TAKVİM MUĞLAKLAŞTI
Vize muafiyeti için belirlenen 1 Temmuz hedefi artık tamamen devreden çıkarken AB Komisyonu da takvim konusundaki tavrını muğlaklaştırdı. Ankara’nın yeni hedefi Ekim 2016 olarak belirlense ve bu hedef Brüksel tarafından da ‘makul’ bulunsa da Komisyon muafiyet için spesifik bir tarih belirtmekten kaçınıyor. Avramopoulos, ‘Ne zaman’ sorusuna “Türkiye kriterleri ne zaman karşılar ve siyasi onay vericiler ne zaman karar verirse o zaman” dedi.
MUTABAKAT İŞLİYOR
AB Komisyonu, 18 Mart mutabakatının işleyişinden ise memnun. Mülteciler konusunda Türkiye’nin üzerine düşenleri yapmayı sürdürdüğü ve anlaşmanın sonuç doğurduğu belgeye yansıtıldı. Anlaşma devreye girmeden Türkiye’den Yunan adalarına günlük geçiş ortalaması 1.740 iken 1 Mayıs’tan bu yana bu sayı ortalama 47’ye düştü. Anlaşmadan beri, bugüne kadar Yunan adalarından Türkiye’ye gönderilenlerin sayısının 462, Türkiye’den AB ülkelerine yerleştirilen Suriyelilerin sayısı ise 511 oldu.Güven ÖZALP / BRÜKSEL