ADİL GÜRKAN RUS PAZARI İLE İLGİLİ OLARAK bu yazı www.tourism-review.com sitesinden tercüme etmiştir.
Nisan ayında tam 135 bin Rus vatandaşı ülke dışında tatil kararını iptal etti. Yılsonuna kadar bu sayının çok daha fazla artması bekleniyor.
Rus işverenler ve yöneticiler tatil yapma gücü ve alışkanlığı olan 4 milyon Rus’a biraz tatlı sert bir tonda ‘Ülkenizde kalın’ uyarısında bulundu. Bir bu kadar insan da zayıf ruble ve yetersiz sayıdaki bölgesel charter uçuşlarından etkilendi.
Uzun sözün kısası Rus turistlere bel bağlayan destinasyonların işi zor.
Bu yıl yaşanan duruma ilişkin açıklama yapan TEZ Tour Ticari Direktörü ve ortağı Alexander Burtin, geçtiğimiz yıl Nisan ile Ekim arasında İtalya, Yunanistan ve İspanya gibi Rusların sevdiği ülkelere toplamda 3 milyon turist gittiğini belirtti. Burtin, bu ülkelerin her birisinin yaklaşık 400 bin turist kaybetmeye hazır olmalarını ifade etti. Geçen yıl 800 bin Rus turistin ziyaret ettiği Bulgaristan’ın bu yıl yaklaşık olarak 300 bin turist kaybedebileceğini açıkladı.
Bir örnek vermek gerekirse, bir çok uçak şirketinin bölgesel charter uçuşlarını iptal etmesi nedeniyle, bu yıl Omsk, Novosibirisk ve Krsnoyarsk’tan Barcelona’ya hiçbir turist gidemeyecek. İptal kararı bölgede Avrupa’ya dönük talebin yaklaşık olarak yüzde 50 oranında düşmesi nedeniyle alındı.
Natalie Tours Yönetim Kurulu Başkanı Vladimir Vorobiev yurtdışı turlarda tahmin edilen talep düşüşünün en az yüzde 25 olacağını vurguladı. Geçen ay itibarıyla Türkiye’ye dönğk talep yüzde 25 azalırken, Mısır satışları geçen yıl ile aynı seviyede gidiyor.
ATOR ( Rusya Tur Opratörleri Ulaşım Komitesi Başkanı Dmitry Gorin’e göre 2014 yılında yurt dışı turlara katılan turist sayısı 13 milyonu bulurken, bunun yaklaşık yüzde 60’ı yaz tatili için gerçekleşti. ATOR bu yıl bu sayının yaklaşık olarak yüzde 25 oranında, yani 2 milyon kadar düşeceğini öne sürüyor.
“ Tur operatörleri geçen yıla oranla yüzde 50 daha az charter koltuğu rezervasyonu yaptılar. Ama, ilginçtir, yine aynı operatörler bu yıl daha fazla tarifeli koltuk satın alıyor. Bu veriler Rusya Sivil Havacılık Kurumu (Rosaviation) websitesinden alınan sayılardır. Yıllara göre charter uçaklarının istatistikleri ile ilgilidir. 2013 Kasım ile 2014 Mayıs arasında uçak şirketleri haftada 587 sefer talebinde bulunmuşken, bu sayı aynı dönemlerde haftalık 357’ye düşmüş durumda.”
Birkaç havayolundan alınan bilgilere göre tur operatörleri popüler destinasyonlara olan talebin düşmesi nedeniyle koltuk sayılarını düşürdüler. Transaero temsilci yaptığı açıklamada şirketin büyük tur operatörleri ile işbirliğini devam ettirdiğini söyledi. Ama geçen yıla göre bloke edilen koltuk sayılarında büyük bir azalma var.
2014/2015 kış sezonu başlamadan önce Aeroflot 2010’dan bu yana sürdürdüğü blok koltuk satışına son verdi. Bu yaz sezonunda blok koltuk satışını planlamayan Aeroflot yetkilileri RBC haber ajansına yaptıkları açıklamada “ Mevcut Pazar koşullarında blok koltuk satışı çok akıllıca değil. Bunun yerine biz direkt satışlara en iyi şartları sunarak yola devam etmeyi tercih ediyoruz.
Şirket daha önceleri blok satışları tercih ediyordu zira düşük sezonda yüksek oranda dolu uçuşları garanti ediyordu. Blok rezervasyonların ücreti düşük olmasına rağmen en azından dolulukları garanti ediyordu. Oysa bu günlerde tur operatörlerinin her bir uçuşta talebi 15-20 koltuktan yukarı çıkmıyor. Bu oran çok düşük olduğu gibi, bir de sorunlar yaratıyor. Bir taraftan da havayolları az da olsa bu bloke koltuklar nedeniyle esnek tarifeler de üretemiyor. Yapılan kontratlara göre bu blokajların altında fiyat verebilme şansları yok.
Pazar daralması havaalanları indikatörlerini de olumsuz etkiledi. Federal Hava Ulaşımı Ajansı Rosaviation’dan alınan bilgiye göre sadece Nisan ayında Moskova çıkışlı uluslar arası uçuşların sayısı yüzde 20 azaldı. Geçen yılın 6400 uçuşuna karşılık bu yıl bu sayı 5103 olarak realize oldu.
Moskova’nın en yoğun havaalanı olan Sheremetievo charter seferlerinde yolcu sayısındaki azalmanın da lideri oldu. Geçen yılın Nisan ayına göre azalma yüzde 37 oldu. Bunun sayısal karşılığı olarak, yolcu sayısı 120 binden 76 bine düştü. Domodedovo Havaalanındaki düşüş ise yüzde 27.8 olarak gerçekleşti. 330 bin yolcu sayısı ise 238 bine indi.
Tarifeli ve charter uçuşlar birlikte dikkate alındığında, Domodedovo’da uluslar arası uçuşlarda düşüş yüzde 24.5, Sheremetievo’da yüzde 7.8 vr Pulkovo’da ise yüzde 27 oldu.
Yurt dışı tatil talebindeki bu korkutucu düşüş ile ilgili olarak durum analizleri yapan tur operatörleri bazı sonuçlara ulaştılar. Operatörler her ne kadar düşüşün ana sebepleri arasında 2014 yılındaki toplu iflasları görseler de, istatistikler onları pek doğrulamıyor. Geçen yıl, iflaslara rağmen tatil talebinde ciddi bir artış oldu. Türkiye Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre 2014 Mayıs- Eylül arasında bu ülkeye 3.7 milyon Rus turist geldi. Bu sayı 2013 yılına göre yüzde 9 artışa tekabül ediyordu.
Öte yandan, Mısır da 2014 sezonunda Rusya coğrafyasında eski popülaritesini kazanmıştı. Rusya Turizm Ajansı 2014 yılının Ağustos ayından itibaren Kasım ayına kadar Hurghada ve Sharm El Sheikh satışlarını durdurma çağrısı yaptı. Gerekçeleri ise askeri darbe idi. Çağrılar sonuç verdi ve 204 yılının ikinci yarısında bir önceki yıla göre oldukça yüksek bir düşüş oranı gerçekleşti. Mısır Turizm Bakanlığının istatistiklerine göre Mayıs Eylül 2014 arasında ülkeye 1.3 milyon Rus turist gelmişti. Bu sayı bir önceki yıla göre yüzde 76 artışa tekabül ediyordu.
Avrupa’nın büyük seyahat destinasyonları da aynı kaderi paylaşsa da, düşüş oranları genellikle yüzde 10 seviyesinde kalıyor. Bir çok zengin ve orta gelir kademesindeki Rus her hangi bir turizm acentasından paket satın almadan kendisi Avrupa’ya seyahat ediyor. Avrupa’da en çok seyahat edilen ilk 10 ülke arasında Almanya başta geliyor. Bağımsız olarak seyahat edenlerin oranı da hızla artıyor.
Natalie Tours’un patronu Vorobiev’e göre Avrupa’ya dönük seyahatlerdeki düşüşün temel nedeni ülke içindeki siyasi karmaşa ve bunun yanında da Rus vatandaşlarına Avrupa ülkelerine girişin yasaklanmış olması.
18 milyon potansiyel turistten 4 milyonuna patronları yurt dışı seyahatlerini yasakladı. Sosyal anlamda bir sınıflandırma gerekirse, bu yasaklı potansiyel turistler askerler, güvenlik birimleri ve ailelerinden oluşuyor.
Rubledeki dalgalanmanın ve sert düşüşün turizm hareketlerine olumsuz etkisini de yabana atmamak gerekir. ATOR’dan Mr Gorin rubledeki güçlenme sonrasında talebin tekrar toparlanmaya başladığını açıklıyor. Kış aylarında Moskova’dan çıkışlar için sezon geneli için yüzde 35 olarak tahmin edilen düşüş oranı bu gün itibarıyla yüzde 25’e çekilmiş bulunuyor.
Sezon geneli ile ilgili ihtiyatlı bir tahmin yapan ATOR Moskova dışındaki bölgelerde ise geçen yıla oranla yüzde 50 azalmayı öngörüyor. Bu durumda bölgelerde yaşayan turistlerin önünde iki seçenek var; evde kalmak ya da Moskova bağlantılı uçmak.
