Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekili Aykut Kaya, TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmasında başta Antalya olmak üzere turizm bölgeleri için kaynak tavsiyelerinde bulundu.
TURİZM BÖLGELERİ YETERLİ YATIRIMLARI ALAMIYOR
“Turizm sektörünün ülkemiz için öneminin hepiniz farkındasınızdır. 2023 yılında net turizm gelirlerimiz 47,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu miktar, millî gelirimizin yüzde 4,2’sine tekabül etmekte. Büyük ölçüde turizm gelirlerini kapsayan seyahat kalemi ise cari açığın 45 milyar dolar olduğu 2023 yılında ödemeler dengesine 41,6 milyar dolar pozitif katkı sağladı; bunlar doğrudan etkiler. Bunun dışında turizm sektörü 54 sektörü etkilemekte ve milyonlarca vatandaşımıza istihdam sağlamakta. Sadece bunlar bile yaratılan etkinin bu sayılardan daha fazla olduğunu ortaya koymakta” diyerek sözlerine başlayan Milletvekili Aykut Kaya, “Ülkemiz, dünya da ağırladığı turist sayısı bakımından Fransa, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri ve İtalya’dan sonra 5’inci sırada yer almaktadır. Ancak bu durumun yeterli olduğunu düşünmek hata olur. Dünya Ekonomik Forumu’nun yayınlamış olduğu Seyahat ve Turizm Gelişmişlik Endeksi sıralamasında 29’uncu sırada yer almaktayız. Eğer biz istikrarlı ve yüksek katma değer yaratan bir turizm sektörü istiyorsak mevcut ve yükselen rakip destinasyonlarla rekabet edebilirliğimizi artırmamız gerekiyor. Bunun için de altyapı, çevre ve ulaşım yatırımları önem arz etmektedir ancak gözümüz gibi bakmamız gereken turizm merkezlerimize gereken yatırımların aktarılmadığını da üzülerek görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
ANTALYA’NIN TURİZMDEN MİLLİ EKONOMİYE KATKISI 17 MİLYAR DOLAR
Ülke turizminin 1/3’üne ev sahipliği yapan Antalya’dan örnek veren Kaya, “2023 yılında, 17 milyon turistimiz Antalya’yı ziyaret etmiş. TÜİK verilerine göre, bir turistin ortalama kişi başı harcaması 990 dolara tekabül ediyor, 1.000 dolar olduğunu varsayarsak Antalya’mız tek başına ülke ekonomisine 17 milyar dolarlık bir katkı sağlamış. Başka bir örnek daha vereyim, Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, 2023’te genel bütçe vergi gelirlerinin yüzde 1,6’sı Antalya’dan tahsil edilmiş. Oysa, aynı Antalya’nın bütçe harcamalarındaki payı 0,85 olmuş. Antalya’nın kazandırdığı ile kendisine harcanan arasında 100 milyar TL’den fazla bir fark var. Bu verilere baktığımız zaman da yarattığı katma değere göre hak ettiği hizmetleri alamayan bir Antalya’mızın olduğu sonucunu görüyoruz, sadece Antalya’mız için değil diğer turizm şehirlerimiz için de bu durum söz konusu. Muğla’mız, İzmir’imiz, Aydın’ımız ve diğer destinasyonlarımız yarattıkları katma değerin karşılığını alamamaktadırlar.” değerlendirmesinde bulundu.
KONAKLAMA VERGİSİ HAZİNE’YE DEĞİL BELEDİYELERE GÖNDERİLSİN
“Vergi paketini tartışırken de hep vergide adaletten bahsediyoruz. Vergiyi toplarken de harcarken de adil olmak lazım.” diyerek sözlerine devam eden Milletvekili Kaya, “Hem adil olmak hem de turizmde rekabetçilik artışı istiyorsak turizm destinasyonlarından toplanan vergilerin öncelikli olarak o şehirlerde harcanmasını sağlayabiliriz.” İfadelerini kullandı. “Konaklama vergisi, KDV hariç turizm işletmelerinin belirlediği konaklama bedelinden yüzde 2 oranında alınan bir vergi. 8-10 milyar lira civarındaki bu vergi doğrudan hazineye aktarılmakta. Bu gelir yazlık, kışlık nüfus farklarını dikkate alarak illere pay edilmediğinden turizm merkezlerimiz kendilerini yaz dönemi yetmeyen bütçeyle hizmet sunmaya çalışıyorlar. Örneğin, Antalya da 2,7 milyonluk nüfusuyla merkezi bütçeden pay almaktadır. Oysaki Antalya’mızın nüfusu turizm sezonunda 7-8 katına çıkmaktadır. Özellikle nüfusun arttığı dönemlerde belediyeler hizmet ve yatırım konularında bütçe açısından zorlanmaktadırlar. Dolayısıyla bu konunun çözümü için söz konusu verginin hazineye devredilmek yerine alındığı şehrin altyapı yatırımları ve kalkınma projeleri için kullanılmasını sağlamak amacıyla yerel yönetimlere aktarılması gerekmektedir. Antalya’dan örnek vermeye devam ediyorum. Yaklaşık 150 milyon dolarlık bir kaynaktan bahsediyoruz. Yani bu kaynak aktarılmış olsaydı bugün Antalya’mızın biz otoyol projelerini, olmayan demir yolu ağını konuşmamış olacaktık. Eğer bu kaynak aktarılmış olsaydı mevcut turizm bölgelerimizin yaşadığı birçok sorun çoktan çözülmüş olacaktı.” diyerek düşüncelerini ifade etti.
ŞUBELEŞEN İŞLETMELERİN VERGİLERİ BAŞKA ŞEHİRLERE GİTMESİN
“Diğer bir konu, turistik bölgelerimizde faaliyet gösteren birçok büyük şirketin, şube faaliyeti gösteren turizm işletmelerinin ve marketlerin yerel belediye hizmetlerinden faydalanmalarına rağmen vergi levhalarının başka şehirlerde kayıtlı olmasıdır.” diyen Kaya, “Nitekim, bu durum, şehirlere ayrılacak bütçe belirlenirken esas alınan verileri olumsuz etkileyerek turistik şehirlerimiz için adaletsizliklere yol açmaktadır. Bu haksız uygulamaların sona erdirilmesi için şube faaliyetlerinden doğan gelirlerin söz konusu firmaların konsolide gelirlerinden ayrıştırılması ve şube olarak faaliyet gösterdikleri il gelirlerine kaydedilmesi gerekmektedir. Bu uygulama hayata geçtiğinde il de ilçe de hak ettiği payı almış olacaktır.” sözleriyle konuşmasını tamamladı.
