Beşincisi gerçekleşen ATF Turizm Fuarının ikinci gününde moderatörlüğünü yaptığım üç farklı oturumla Avrupa, BDT ve Arap kaynak pazarlarının 2023 sezonu analizleri ile 2024 ve sonrasına dair öngörüleri konuştuk.
İki savaş arasında turizm ne kadar konuşulabilirse bizde o kadar konuştuk diyebilirim. İstisnasız herkes savaşın korkunç yüzünü dile getirerek, konunun insani boyutunun önemine özellikle dikkat çekti.
Bunun yanı sıra yine bir kriz ortamında milyonlarca kişinin ekmek kapısı olan turizmin gidişatına fokuslanarak sektör bileşenlerine doğru bilgiler aktarabilmek için bütün katılımcılar içtenlikle tecrübe ve fikirlerini aktardılar.
Sanırım bu paylaşımlar en kısa sürede doğru adresleri bulacak ve sektöre envanter değerinde bir arşiv oluşturacaktır.
Selçuk Meral bunun için gerçekten katkı sağlayabilecek kişileri özenle seçmiş. Kendi alanlarının tecrübeli ve yetkin 12 ismi, 4 saat boyunca konuğum oldular: Avrupa Pazarı için FTI GRUP Tur İcra Kurulu Başkanı Casper Urhammer, HOTELBEDS Türkiye Direktörü Arzu Harley, JET 2 sözleşme yetkilisi Tony Jaques, LMX Ceo’su Lars Ludwig, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Pazarı için TIME SERVICES GLOBAL Genel Müdürü Sezgin Özer, BEST SERVICES TRAVEL Ceo’su Ikram Nizam, LOTİ Ceo’su Aydın Yaşayacaklar, FIT HOLIDAY Genel Müdürü Tuncer Emrullah , Arap Pazarı için, KARNAK TRAVEL YK Başkanı Serdar Aliebet, DORAK SIGNATURE Yönetim Ortağı Onur Çakır, HEYSEM TRAVEL Direktörü Heysem Maslamani ve MERCAN TOUR Yönetim Direktörü Mehmet Mengü.
AVRUPA PAZARI
Avrupa, Dünya turizminin gözbebeği. Zira hem en çok turisti gönderiyor, hem en çok turisti alıyor. Dünya Turizmindeki payı %50-60 arasında seyrediyor. Avrupa 750 milyon nüfusu ile aynı zamanda Antalya için en önemli iki kaynaktan biri. Antalya’nın TOP 5 nin dördü Avrupa ülkeleri: Almanya-İngiltere-Polonya-Hollanda. Geçtiğimiz yıl bu dört ülke Antalya’ya 5 milyondan fazla turist gönderdiler. Avrupa deyince akıllara önce Almanya gelmekle birlikte 1 milyon ziyaretçiyi aşan İngiltere ve Polonya’da artık şampiyonlar ligine terfi ettiler.
Konuşmacılarım 2023 yılının bir geçiş yılı olduğunun altını önemle çizdiler. Kendi Tur Operatörlerinin hedeflerine yaklaştığını bazıları da biraz üstüne çıktıklarını diler getirdiler. Yabancı konuşmacılar Türkiye ve Antalya’nın ürün potansiyeline özellikle vurgu yaptılar. Ürünle otel, doğa, deniz ve kültürel zenginlikleri kast ettiklerini hissettik.
Özellikle Almanya’daki ekonomik dalgalanmanın göz ardı edilmemesi gerektiğini, tatil bütçesinin bundan etkilenebileceğinin altını çizdiler.
‘Neden Antalya?’ sorusuna, birkaç cevapları vardı. Özetle, ‘tek neden fiyat değil’ dediler.
Siyasi gelişmelerin yanısıra doğa olaylarının da artık turizme yön verdiğinin altını çizen katılımcılar, kendi şirketlerinin doğa facialarına karşı destek olduklarını, ağaçlandırma çalışmalarından, sahillerin temizlenmesine, deprem mağdurlarına destekten, savaş mağdurlarına yardımlara kadar hayata geçirdikleri projeleri dile getirdiler.
Alman Seyahat Acentaları Birliği DRV Başkanı Norbert Fiebig hafta içinde Ankara’da yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin Almanya’da İspanya’nın ardından ikinci büyük tatil destinasyonu olduğunu ve yılın ilk 8 ayında 4,1 milyon Alman Turistin Türkiye2ye seyahat ettiğini bildirdi.
Katılımcılar bu trendin 2024 yılında da devam edeceğini, ancak savaşların bir an önce sonlanmasının turizmcilere derin bir nefes aldıracağını belirttiler.
BDT PAZARI
Rusya, Azerbaycan, Kazakistan, Belarus, Kırgızistan, Moldova, Tacikistan, Özbekistan, Türkmenistan, Gürcistan, Ermenistan ülkelerini kapsayan BDT pazarının baş aktörü hiç şüphesiz Rusya. Diğer pazarların da önemsenmesi ve oralarda doğru etkinlik ve kampanyalarla Türkiye’nin tanıtılması gerektiğine vurgu yapan katılımcılar en çok fiyat konusundaki hassasiyeti dile getirdiler. 2022 yılındaki ne pahasına olursa olsun yapılan ve yüksek bedeller ödenen ‘intikam seyahatleri’nin artık sona erdiği ve insanların 2023 yılında hayatın gerçekleri ile yüzleştiklerini ve tatil planlarını revize etmek zorunda kaldıklarını belirttiler.
Özellikle Rusya’da savaşın getirdiği ekonomik zorlukların göz ardı edilmemesinin altını çizen katılımcılar, ürün fiyatlandırmasının ayakları yere basan, sürdürülebilir ve ödenebilir olmasını gerektiğini söylediler.
Türkiye’de 2023 yılında gerçekleşen fiyat artışlarının Rus Turisti şaşırttığını ve buna tepki vererek Türkiye yerine farklı alternatif arayışına girdiklerinin altını çizen katılımcılar, Tayland, BAE, Bali , Mısır ve Maldivler’in Türkiye’nin Rus turistine göz diktiğini ve buradan pay almaya başladıklarını anlattılar.
BDT pazarında Butik ve Kitle ayrımının önemsenmesi gerektiğini ve bunların pazarlanmasının farklı olarak yapılmasının şart olduğunu belirten katılımcılar, demode olmuş tanıtım mekanizmaları yerine iletişim çağının teknolojik imkanları ile tanıtım kampanyalarının hazırlanmasını dile getirdiler.
Bu yıl bütçesi yetmeyen turistlerin tatil tercihlerini revize ederek, Belek, Kundu, Lara gibi üst segmentteki bölgelerden, Side, Alanya bölgelerine yöneldiklerini ve bu yüzden doluluk sorununun sadece pahalı bölgelerde olduğunu söylediler.
Katılımcılar özellikle trafik sorunun bir an önce çözülmesi gerektiğini, yüksek sezonda 4-5 uçuşla gelen turistlerin Alanya’ya 5-6 saatte transfer edildikleri ve turistlerin bu yüzden geliş ve dönüş olmak üzere iki günü yollarda geçirdiklerini belirttiler.
Rusya harici ülkelerin de Türk Dünyasına sıcak baktıklarını, gelenek, görenek, kültür ve ailevi yaşam olarak çok benzemesinden dolayı Türkiye’yi tercih ettiklerini ancak bunun henüz yeterli bir volüme ulaşamadığını bu yüzden bu ülkelerle iletişimin artırılmasının, tanıtımların hızlandırılmasının bir an önce gerçekleşmesini istediler.
ARAP PAZARI
Dünya Turizm Örgütünün özellikle inceleyip son zamanlarda üstüne düştüğü bu Pazar sadece zengin Körfez ülkelerini değil, daha büyük çapta Arap dünyasını kapsıyor, hem turist alan hem turist gönderen gelişmeye ve büyümeye en yatkın bu Pazar Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Umman, Filistin, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen. İran ayrı destinasyon olarak görülüyor.
Biz Arap pazarındaki turizm alternatiflerini konuşurken, bölgede bombalar ardı ardına atılıyordu. Bu bağlamda herkesin morali bozuk, kolu kanadı kırık, tadı tuzu yok…
Arap dünyası turistlerin İstanbul kadar, Antalya’yı da tercih etmeleri yeni yeni başlıyor. Otelde yaşamayı, gezmeyi, alışveriş yapmayı seven bir kitle. Ancak Antalyadaki kalış süreleri 4-5 gün. Bunu uzatabilmenin yolları aranıyor.
En çok konu edilen ise , Arap turistlere bakış açısı. Kendine özgü Ortadoğu yaşam tarzı tatil kuralları ile çelişebiliyor. Aynı 90 li yıllarda ilk gelen Rus misafirlerin yadırgandığı gibi bir durum var ortada. Tatil için kendilerini rahat ve huzurlu hissedebilecekleri Müslüman ülkeleri tercih ediyorlar. En büyük aday da Türkiye. Karadeniz, yeşillikler ve doğa en önemli tercihleri . Antalya kapsamlı olarak yeni yeni gündemlerine giriyor. Antalya’ya 2023 yılının ilk 9 ayında bu ülkelerden (İran dahil) 500.000 Turist geldi. Kapasite ve konaklama süresinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalı diyorlar. Arap Pazarı acentalar tedirginler.‘ Sayı çok daha artabilir, ama savaş bitmeli’ diyorlar.
Bir de bu ülkelere uçak bağlantılarının artırılması, sayının artmasındaki en önemli destek olacak diye dile getirildi.
Acenta ve Tur Operatörleri açısından özetle resmi bu şekilde. İki günlük Antalya Turizm Fuarı hem ulusal, hem uluslararası yoğun katılımla sona erdi. Selçuk Meral ve ekibinin Antalya Turizmine bu katkısı Antalya Turizm tarihinde yerini alacaktır. Bütün güçlüklere rağmen hem pandemi ertesi, hem savaş döneminde fuarı layıkıyla gerçekleştirdikleri için büyük bir alkışı hak ediyorlar.
Bu, neredeyse sadece savaşı konuştuğumuz bir turizm Fuarı oldu. Önümüzde 4-5 aylık bir kış dönemi var. Bu sürede bütün olumsuzlukların bitip , Turizmin barış ve dostluk yayan enerjisini doyasıya yaşayacağımız bir 2024 yılı diliyorum…
