“Türk vatandaşlığından ayrılıp Rusya Federasyonu pasaportu alanların ya da çifte pasaport sahibi olanların durumu ne olacak?” Bu soru, kısmi seferberlik kararı alındıktan sonra sıkça sorulmaya başlandı. Turkrus’un haberine göre, özel bir ayrım yapılmadığı için, Rusya Federasyonu vatandaşı olan herkes, başka bir vatandaşlığı olup olmadığına bakılmaksızın kısmi seferberlik nedeniyle aynı yasa ve mevzuat kapsamında değerlendiriliyor.
“İkinci vatandaşlık sahibi olanlar seferberlikten muaf mıdır?” sorusuna Yandex Zen’deki blogunda cevap veren hukukçu Kaloy Ahilgoy, “İkinci bir vatandaşlığın varlığı hem askerlik görevinden hem de seferberlikten muafiyet için yeterli neden değildir. Rusya Federasyonu için argüman basittir: İkinci veya üçüncü vatandaşlığa sahip bir kişi, tüm sonuçlarıyla birlikte öncelikle Rusya Federasyonu vatandaşı olarak kalır” dedi.
Uzman hukukçu şöyle devam etti:
“Yasanın hükmü açıktır: Rusya Federasyonu vatandaşının yabancı bir devletin vatandaşlığına sahip olması, federal yasa veya bir mahkeme tarafından aksi belirtilmedikçe, onun hak ve özgürlüklerine halel getirmez ve Rus vatandaşlığından doğan yükümlülüklerden kurtarmaz. Ancak, daha önce ülkesinde görev yapmış olan kişi, eğer çifte vatandaşlığın kabulüne ilişkin iki ülke arasında uluslararası bir anlaşma varsa Rusya’da askerlik hizmetinden muaf tutulabilirler. Ama burada özel bir durum var: Seferberlik, rutin bir askerlik çağrısı değildir, dolayısıyla ikinci bir vatandaşlık seferberlikten muafiyet için bir gerekçe değildir.”
Türkiye ile Rusya arasında çifte vatandaşlık anlaşması olmadığı için, bir ülkede yapılan askerlik diğerinde tanınmıyor. Dolayısıyla Rusya vatandaşlığını alan Türkler de diğer Rusya Federasyonu vatandaşları ile aynı hak ve sorumluluklara sahip.
Rusya pasaportuna sahip olmasına rağmen daimi olarak Rusya dışında yaşayan çifte pasaport sahiplerinin durumu içinse, RBC’ya konuşan hukukçular şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Yurtdışında ikamet eden biri seferberliğe tabi değil. Ancak, altı aydan uzun bir süre kalmak kaydıyla ülkeden ayrılmadan önce, ikamet kaydı silme için askeri sicil ve kayıt bürosuna gitmek zorunlu. Bunu yapmayanlar Rusya’da ikamet ediyor sayılıyor ve diğer vatandaşlarla aynı hükümlere tabi oluyor.”
“İzveşeniya” ve “povestka” farkı
Bu arada kısmi seferberliğin ardından bazı vatandaşların “pozyezka”, bazılarının “izveşeniya” mektubu aldığı, bunun sonuçlarının farklı olduğu hatırlatılıyor. Pozyestka alanların kısmi seferberlik kapsamından hemen orduya katılması gerekiyor. İzveşeniya alanlar ise, gerekli görüldüğünde ileride silah altına alınabilecek ikinci gruptaki vatandaşları kaspıyor.
AİF’in derlediğine göre, askere alınma sırasına göre gruplama şöyle yapılıyor:
1. gruptakiler
Görevini tamamlamış erler, denizciler, çavuşlar, ustabaşılar, teğmenler ve asteğmenler – 35 yaşına kadar olanlar.
Alt rütbeli subay-astsubaylar – 50 yaşına kadar.
Albaylar, 60 yaşına kadar.
Kıdemli subaylar- 65 yıla kadar.
2. gruptakiler
Askerler, denizciler, çavuşlar, ustabaşılar, teğmenler ve asteğmenler – 45 yaşına kadar.
Alt rütbeli subay-astsubaylar – 55 yaşına kadar.
Binbaşılar, yüzbaşılar, teğmenler- 60 yaşına kadar.
Albaylar, 65 yaşına kadar.
Kıdemli subaylar- 70 yaşına kadar.
3. gruptakiler
Askerler, denizciler, çavuşlar, ustabaşılar, teğmenler ve asteğmenler – 50 yaşına kadar.
Alt rütbeli subay-astsubaylar – 60 yaşına kadar.
Binbaşılar, yüzbaşılar, teğmenler- 65 yaşına kadar.
Yani 35 yaşından büyük olup “izveşeniya” mektubu alanların hemen orduya katılmaları istenmiyor. Bu belgeyi alanların davet edildikleri askerlik şubesine gitmesi, durumunun tespit edilmesi ve ileride gerekli görüldüğünde askere alınacağına dair bilginin kendisine verilmesi amaçlanıyor.
Öte yandan yabancıların durumu tartışılırken, Rusya devlet başkanlığına bağlı sivil toplum ve insan hakları komitesi üyesi Kirill Kabanov, son 10 yılda Rusya pasaportu alan Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan vatandaşlarının bir yıl boyunca zorunlu askerlik yapmalarını teklif etti.
Kabanov, “Askerlik görevini yerine getirmeyi reddetmek, yalnızca askerlik hizmetinden sorumlu kişi için değil, aynı zamanda aile üyeleri için de Rus vatandaşlığından yoksun bırakılma cezası gerektirmeli” dedi.
Haberi veren K. Pravda gazetesi, “Bu teklifin kabul edilmesi, vatandaşlarına askeri operasyona katılma yasağı yukarıdaki ülkelere iyi bir yanıt olacaktır” diye yazdı.
